احمد پاکتچی در كارگاه «روش تحقيق پيشرفته در هنر» بيان كرد: ناديده گرفته شدن وجه الهامي و خلاق يك متن هنري در بوته پژوهش، به نحو غير قابل قبولي آن را تقليل مي‌دهد كه چالشي در امر پژوهشي محسوب مي‌شود.

به گزارش روابط عمومي فرهنگستان هنر، نخستين جلسه از كارگاه «روش تحقيق پيشرفته در هنر» با حضور احمد پاكتچي، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق، عصر يكشنبه، سوم تير، در كارگاه صنيع‌الملك فرهنگستان هنر برگزار شد.

احمد پاكتچي در روز نخست این کارگاه ابتدا به تعريف پژوهش در فرهنگ وبستر پرداخت و اظهار داشت: هنگامي كه از روش تحقيق يا پژوهش نام مي‌بريم، مي‌خواهيم بدانيم چه چيز را پژوهش و تحقيق مي‌گویيم. برخي تصور مي‌كنند صرف خواندن چند كتاب و به دست گرفتن قلم و نوشتن، كار پژوهشي است. اين در حالي است كه در فرهنگ وبستر چند كلمه كليدي براي پژوهش به كار برده شده كه بسيار پراهميت است و بايد مورد توجه قرار گيرد. در اين تعريف به چند شاخص مهم توجه شده اول سيستماتيك و نظام‌مند بودن؛ دوم اینکه چیزی را به وجود بیاورد كه قبلا وجود نداشته؛ و سومین شاخص اینکه پژوهش مي‌تواند بر روي متريال و مواد انجام شود يا روي منابع و مواد هنري.

وي سپس با آوردن مثال‌هايي براي روشن شدن مطلب گفت: هنگام پژوهش در امور هنري، يك زمان به سراغ اثر هنري مي‌رويم و يك زمان درگير متون هنري مي‌شويم. اينكه درگيري‌ ما با متن باشد يا اثر، تفاوتي در روش ندارد؛ زيرا بايد مطالعات ما سيستماتيك باشد و هدف مشخصي را دنبال كند. در واقع بايد به يك سري نتايج جديد برسيم. به طور کلی تازگي و جديد بودن در امور پژوهشي بسيار اهميت دارد.

عضو شورای عالی علمی مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، در ادامه به تعريفي كه دانشگاه كانتر بري براي برنامه‌هاي خود در منوي پژوهشي قرار داده اشاره كرد و از آن نتيجه گرفت: در منوي پژوهش دانشگاه كانتر بري آمده پژوهش يك فضاي ارتباطي است و موضوعات در فضاي ارتباطي شكل مي‌گيرد. پس نتيجه مي‌گيريم: علم يك امر ارتباطي و اجتماعي است و در فضاي پژوهش اگر قرار باشد دانش جديد ارائه شود، بايد در فضاي اجتماعي و ارتباطي قرار گيرد.

عضو وابسته گروه مطالعات روسیه و اروپای شرقی، مؤسسه مطالعات امریکای شمالی و اروپا، دانشگاه تهران سپس به آسيب‌شناسي روش‌هاي تحقيق پرداخت و افزود: در آسيب‌شناسي روش‌هاي تحقيق، ما به مسئله‌اي با عنوان «پريشاني روش» مي‌رسيم كه نتايجي را به دنبال دارد. اگر روش نادرست يا نامناسب باشد به شبه علم مي‌رسيم. اگر بي‌روش باشيم، نتيجه آن مفروضات غير علمي است و در آخر ضد روش است كه ضد علم بوده و آن را سفسطه مي‌خوانيم.

عضو هيئت علمي دانشگاه امام صادق(ع) در ادامه به تعريف هنر پرداخت و ادامه داد: پس از اينكه متوجه شديم كه امر پژوهشي چه خصوصيات و شاخص‌‌هايي بايد داشته باشد، حال بايد به تعريف هنر بپردازيم. در فرهنگ وبستر به وجه الهام گرفتن و خلاقيت اشاره شده است. پس هنگامي كه درباره هنر به پژوهش مي‌پردازيم، بايد اين تعريف در آن مد نظر قرار گیرد.

پاکتچی با بیان اینکه ناديده گرفته شدن وجه الهامي و خلاق يك متن هنري در بوته پژوهش، به نحو غير قابل قبولي آن را تقليل مي‌دهد كه چالشي در امر پژوهشي محسوب مي‌شود؛ به سطوح خوانش، خوانش همديد، خوانش ترجماني و خوانش انتقادي پرداخت و با مثال‌هايي اين مطالب را تشريح كرد.

كارگاه «روش تحقيق پيشرفته در هنر» در روزهاي 10 و 17 تير ماه نيز ادامه خواهد داشت.

گزارش كامل اين كارگاه‌ها متعاقبا در نشريه سفير هنر منتشر مي‌شود.