نشست تخصصی «بزرگداشت روز معمار» در فرهنگستان هنر برگزار شد.

به گزارش روابط‌عمومی فرهنگستان هنر، به‌مناسبت سوم اردیبهشت، روز بزرگداشت شیخ بهایی و معمار، نشست تخصصی «بزرگداشت روز معمار»، با سخنرانی استاد عبدالحمید نقره‌کار، عضو پیوسته فرهنگستان هنر، درباره «نسبت حکمت اسلامی با خَلق آثار هنری و معماری»، و محمدصالح شکوهی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علم‌وصنعت، درباره «جایگاه شهرسازی و معماری در تمدن‌سازی»، چهار‌شنبه، 3 اردیبهشت 1404، در سالن گلستان هنر، و نیز به‌صورت مجازی، برگزار شد.

عبدالحمید نقره‌کار، رئیس گروه معماری فرهنگستان هنر، در این نشست، ضمن تبریک روز معمار، با ذکر اینکه حکمت به معنای داوری متقن و صحیح است، کلمه اسلام را به معنای تسلیم و سلامت انسان‌ها دانست و گفت: حکمت اسلامی به معنای قضاوت و داوری آثار هنری و معماری و اسلامی از منظر ارزش‌های اسلامی است.

این استاد دانشگاه ادامه داد: راهبرد کلی که ما در گروه معماری و شهرسازی فرهنگستان هنر و نظام جمهوری اسلامی برای تحقق تمدن نوین اسلامی، با هویت اسلامی‌ایرانیِ آن، بر مبنای سه بُعد تمدن نوین (که تکرار وضع موجود و تقلید از گذشته و از دیگر تمدن‌ها نباشد)، هویت اسلامی (که ارزش‌ها و اهداف معنوی آن اسلامی باشد) و هویت ایرانی (که مهندسی آن مبتنی بر مجموع شرایط زمانی و مکانی ایران باشد)، قرار دارد.
این پیش‌کسوت معماری گفت: برای تحقق این موضوع، باید با ایجاد ستاد و قرارگاه‌های جهاد (تبیین و اقدام) و با مدیریت واحد و سلسله‌مراتبی و تلاش مستمر و فداکارانه، تمرکز همه نیروها و امکانات را به تشریح برنامه‌ها و اهداف برای همه قشرها و اجرای باکیفیت تا حصول کامل نتایج اختصاص دهیم.
عضو پیوسته فرهنگستان هنر، سپس، به تعریف اجمالی و اجتماعی از رشته معماری پرداخت و معماری را به دو بخش مهندسی ساختمان (به معنای مجموع دستاوردهای علوم تجربی در حوزه ساختمان‌سازی، نظیر علوم مطرح در رشته‌هایی مانند عمران و مکانیک) و هنر ساختمان (به مفهوم مجموع معرفت‌های انسان از عالم و آدم که در رشته‌های میان‌دانشی از مباحث بحث می‌کند) تقسیم و تعریف کرد و ادامه داد: از بُعد مهندسی معماری، معماران باید با مجموع دستاوردهای علوم تجربی در ساختمان‌سازی آشنا باشند و از بُعد هنر معماری، معماران باید با مباحث علوم انسانی در حوزه‌هایی چون زیبایی‌شناسی و حکمت هنر و سبْک‌های هنری آشنا باشند.

محمدصالح شکوهی، عضو هیئت‌علمی دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی دانشگاه علم‌وصنعت ایران، سخنران دوم این نشست بود که ضمن پاسداشت یاد شیخ بهایی، سخرانی خود را با طرح این پرسش‌ها آغاز کرد که چرا معماری و شهرسازی مهم است و رابطه معماری و شهرسازی با تمدن و تمدن‌سازی چیست.
او با ذکر اینکه در دهه‌های اخیر، آموزش معماری و شهرسازی در ایران، تحت تأثیر الگوهای غربی، به‌طور مشخص مدرسه معماری باهاوس آلمان و بوزار پاریس، شکل گرفته است، گفت: به نظر من، در این اوضاع، افراد انقلابی، به دلایلی چون معماری زمینه‌ای برای تمدن اسلامی، معماری به‌مثابه جهاد کبیر، و به مفهوم تبعیت‌نکردن از کفار، و اثر فرهنگی معماری در تسهیل زیست مؤمنانه افراد انقلابی، باید معماری بخوانند. مقام معظم رهبری در دیدار شهردار و اعضای شورای اسلامی شهر تهران در این باره می‌فرمایند: باید هر چه ممکن است محیط زندگی شهر به‌گونه‌ای طراحی و ساخته شود که تحقق سبک زندگی اسلامی راحت‌تر ممکن باشد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: معماری و شهرسازی زمینه شکل‌دهی به تمدن را ایجاد می‌کند. آموزش معماری و شهرسازی، چنان‌چه مبتنی بر شیوه‌های مرسوم دانشگاه‌ها صورت پذیرد و الگویی وارداتی را دنبال کند، موجب پیدایش شهرهایی مقلد و تشبه به جوامع غربی می‌شود که پیامد آن تغییر سبک زندگی و حرکت طبیعی جامعه به‌سوی نظام ترجیحات تمدن غرب است.
راه‌حل مقابله با الگوهای تقلیدی و جهاد کبیر برای جلوگیری از تشبه سبک زندگی و معماری و شهرسازی به الگوی غربی و نظام سرمایه‌داری یافتن مفاهیم بومی و شیوه‌های اسلامی ساخت‌وساز است.
این نشست با پرسش و پاسخ مخاطبان به پایان رسید.

نسخه شنیداریِ این نشست در اینجـا در دسترس است.