فعالیت سازمان ساترا و چگونگی تدوین قوانین و اجرای آن، با توجه به شاخص‌های سلامت در سکوهای نمایش خانگی، به بحث و بررسی گذاشته شد.

به گزارش روابط‌عمومی فرهنگستان هنر، مدیریت مطالعات راهبردی معاونت پژوهشی این فرهنگستان، بیست‌وسومین نشست از مجموعه‌نشست‌های تخصصی حقوق مخاطب را به بررسی «شاخص‌های سلامت در سکوهای نمایش خانگی» اختصاص داد. در این نشست که یک‌شنبه، ۵ اسفند ۱۴۰۳، در سالن گلستان هنر، به‌صورت برخط و حضوری، برگزار شد، حامد معینی، معاون تدوین مقررات و امورحقوقی ساترا؛ محمدمهدی مؤمنی‌ها، دبیر مجمع تحلیلگران؛ با حضور حسین سلطان‌محمدی، دبیر این نشست، به سخنرانی پرداختند.

حسین سلطان‌محمدی، دبیر این نشست، با توضیح کوتاهی درباره حقوق مخاطب، گفت: حضور سکوهای (پلتفرم‌های) متعدد ایجاب می‌کند تا به موضوع مخاطب جدّی‌تری پرداخته شود. افرادی که به‌صورت رسمی در حوزه ساترا و مبحث مخاطب‌شناسی کار می‌کنند باید داده‌ها را بررسی کنند و با نگرش‌های سرطان‌گونه سکوهایی که می‌خواهند محتواهایشان فراتر از حدود قانونی و مسائل تربیتی باشد مقابله کنند. به سازمان ساترا اختیارات قانونی داده شده تا محتواها را بر این اساس بازبینی کند و درباره آن‌ها آیین‌نامه‌هایی نیز تدوین کند. این نشست به بررسی و چگونگی تدوین قوانین و حدود اختیارات ساترا بر اساس «شاخص‌های سلامت در سکوهای نمایش خانگی» اختصاص دارد.

حامد معینی ابتدا درباره «حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی» صحبت کرد و افزود: جایگاه حقوق مخاطب در سکوهای اینترنتی بی پشتوانه تنظیمگر نادیده گرفته می‌شود. در حال حاضر، بیش از 540 سکوی ارائه خدمات صوتی و تصویری فراگیر در کشور داریم که تمام این سکو‌ها با مقوله اقتصاد هنر سروکار دارند. هنگامی که به این سکوها مراجعه می‌کنید، کمتر از دَه سکو از این میزان به تولید آثار می‌پردازند و تقریباً هفته‌ای یک بار از یک اثر رونمایی می‌کنند. مابقی سکوها به‌صورت جعلی از محتواهای تولیدشده بهره‌برداری می‌کنند.

معینی، در ادامه سخنان خود، به حقوق کاربر اشاره کرد و به تشریح بیشتر درباره «تعیین حقوق، آزادی‌ها، تعهدات و مسئولیت‌های برقرارکننده و دریافت‌کننده ارتباط»، «تعیین حدود محتوای ارتباط یا تنظیم پیام» و «تعیین قواعد ناظر بر انواع خدمت و یا ایجاد دسترسی کاربر» پرداخت. او سپس به موضوع «چگونگی نظام تدوین مقررات» اشاره و تصریح کرد: پیش‌نویس دستورالعمل فعالیت و نظارت بر رسانه‌های کاربرمحور دارای «الزامات عمومی»، «اهداف دستورالعمل» و «سطح‌بندی رسانه‌های کاربرمحور» است.

معاون تدوین مقررات و امورحقوقی ساترا سپس به مهم‌ترین الزامات تخصصی اشاره کرد و افزود: «الزامات صدور مجوز» و «الزامات فنی» و «الزامات حقوقی» و «الزامات اقتصادی»، که هر کدام تعاریفی و حدودی دارند، از جمله الزامات تخصصی این سازمان‌اند.

«ابعاد تنظیمگری حقوق کاربران در لایه‌های محتوایی، اقتصادی و زیرساختی»، «حقوق کاربر»، «عناصر حق آزادی بیان»، «انواع حدود آزادی بیان»، «جایگاه وسایل ارتباط جمعی در قانون اساسی» از جمله مطالبی بود که این سخنران به تشریح آن‌ها پرداخت.

این نشست با سخنرانی محمدمهدی مؤمنی‌ها ادامه یافت. او درباره سازمان «ساترا» توضیح داد و گفت: سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی یا ساترا یکی از نهادهای وابسته به صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران است که مسئولیت تنظیمگریِ رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی ایران را بر عهده دارد. این سازمان، طبق اصل ۴۴ قانون اساسی و نظریه تفسیری شورای نگهبان و نیز بر اساس ابلاغیه شهریور سال 1394 به ریاست رئیس‌جمهور (به‌عنوان رئیس شورای عالی فضای مجازی)، تشکیل شده است.

این مدرس دانشگاه سپس به سیر تاریخی و نقشه راهی که به تشکیل سازمان ساترا منجر شد پرداخت و افزود: ما از سال 1350 که صداوسیما با عنوان رادیو و تلویزیون تأسیس شد تاکنون، چندین دوره را پشت سر گذاشته‌ایم. دوران پیشادیجیتال یا تک‌رسانه که تا سال 1384 به طول انجامید. در سال 1394، با صدور دستور مقام معظم رهبری، به مسئله تولید محتوا توجه شد که به تأسیس سازمان ساترا در سال 1397 انجامید. با بخش‌نامه رئیس قوه قضائیه و مصوبه شورای امنیت ملی، نگاه جدّی‌تری به این سازمان شد و در سال 1399، تشکیل کمیسیون تنظیم مقررات و در پی آن صدور مجوز محتواهای حرفه‌ای، به‌صورت قانونی‌تر، به آن حدود و اختیارات داد. در سال 1400 نیز، قانون رقابت تبلیغات تدوین شد. ساترا نیز به عضویت کارگروه اقتصاد دیجیتال دولت درآمد و فعالیتش گسترش یافت.

در ادامه، مباحثی چون «سیاست‌ها و اهداف راهبردی»، «ابعاد تنظیمگری ساترا»، «چرایی تنظیمگری رسانه در عصر دیجیتال»، «توسعه ابزارهای قانونی اجرای مأموریت صوت و تصویر فراگیر» از جمله مطالبی بود که محمدمهدی مؤمنی‌ها به آن پرداخت.

فایل صوتی این نشست را اینجـا بشنوید.