تازه های خبری
آخرین گزارش ها
اخبار
اخبار موسسات و زیرمجموعه ها
اخبار > سيمرغ آجرين بر بام معماري سنتي ايران


سيمرغ آجرين بر بام معماري سنتي ايران

 

با مروري بر آثار استاد «محمدقاسم اخوي‌يان»، كتاب «تيشه‌داري» به قلم محمدمهدي اخوي‌يان رونمايي شد.

با مروري بر آثار استاد «محمدقاسم اخوي‌يان»، كتاب «تيشه‌داري» به قلم محمدمهدي اخوي‌يان رونمايي شد.

به گزارش روابط عمومي مركز هنر پژوهي نقش جهان، وابسته به فرهنگستان هنر، اين مراسم عصر روز هفتم آبان با حضور محمد قاسم اخوي يان ، دكتر محمد مهدي هراتي، دكتر محمد مهدي اخوي يان، دكتر مهدي مكي نژاد، عليرضا اسماعيلي و جمعي از اعضاي گروه هنرهاي سنتي فرهنگستان هنر و دانشجويان و علاقه‌مندان اين رشته برگزار شد. كتاب «تيشه داري» با نگاهي به معماري سنتي خراسان، در شش فصل با عناوين؛ سرچشمه‌هاي تاريخي، تيشه و آجر،‌گفته‌هاي يك تيشه‌دار، تيشه‌داري و مرمت بناهاي قديمي، از كودكي تا تيشه‌داري و ساخت امامزاده‌ها و آجر تراش و تيشه‌داري بعد از انقلاب اسلامي، توسط فرزند استاد قاسم اخوي يان تهيه و تاليف و به همت مركز تاليف و نشر آثار هنري فرهنگستان هنر در شمارگان 1500 نسخه به چاپ رسيده است.

در آيين‌رونمايي از اين كتاب، عليرضا اسماعيلي؛ مدير انتشارات آثار هنري فرهنگستان هنر، كتاب مذكور را دهمين كتاب از مجموعه سي‌مرغ كه سال گذشته در همايش گنجينة هنرهاي از ياد رفته وعده چاپ آن داده‌شده بود عنوان كرد و گفت: «هدف ما تعامل با استادكاران و پيش‌كسوتان عرصة هنرهاي سنتي،‌ به منظور زنده كردن،‌ حفظ و انتقال آن هنرها به نسل آينده است.»

اسماعيلي همچنين از چاپ مجموعه مقالات ارائه شده در همايش گنجينه‌هاي از ياد رفته هنر ايران در آينده نزديك خبر داد.

در ادامه دكتر مهدي‌مكي‌نژاد، دبيرعلمي اين همايش در تكميل سخنان اسماعيلي تصريح كرد: «دبيرخانة اين همايش با تدوين يك برنامه ده‌ساله، قصد دارد ‌دومين همايش گنجية هنرهاي از يادرفته را در سال آينده برگزار كند.»

مكي‌نژاد با اشاره به برخي هنرهاي سنتي هدف از اين فعاليت‌ها را تلاش براي ارتقاء‌ سطح علمي و مكتوب شدن هنر و فرهنگي دانست كه پيش‌تر سينه به سينه انتقال پيدا كرده است.

وي در بخش ديگري از سخنان خود از تيشه‌داري به عنوان يكي از ريشه‌دارترين هنرهاي سنتي ايران ياد كرد و ادامه داد: «آجر به عنوان مادة اصلي اين هنر، از بافت، رنگ طبيعي، قابليت تراش و انعطلاف‌پذيري خاصي برخوردار است،‌ ضمن اينكه با اقليم و محيط طبيعي ايران سازگار و در دسترس همگان بوده است.»

دبير علمي همايش گنجينه‌هاي هنرهاي از ياد رفته يادآور شد: «آجركاري تا اواخر قاجار و اواسط پهلوي رايج بود، ‌اما با ورود آهن، سنگ و بتن كم‌كم جايگاه آجر در معماري كم‌رنگ و هنرمندان اين عرصه نيز به گوشة‌ عزلت رفتند. بدين ترتيب بحث از هنر آجركاري به تدريج از حوزة علمي و دانشگاه‌ها نيز بيرون رفت.»

مكي‌نژاد تعامل بين شاگرد و استاد هنرهاي سنتي را مهم‌ترين مسئله در ساحت اين هنرها دانست و گفت: «براي تحليل كار اين بزرگان، شناخت افكار، ايده و نظرگاه آن‌ها بسيار ضروري است. با تكيه بر چنين نگاهي است كه چنين كارهاي پژوهشي ارزشي دوچندان پيدا مي‌كند.»

او با اشاره به كتاب تيشه‌داري و آثار استاد محمد قاسم اخوي يان خاطرنشان كرد: «في‌البداهه كاركردن يكي از مهم‌ترين ويژگي‌هاي استادان هنرهاي سنتي و استاد اخوي يان است. اين هنرمندان اغلب بدون هيچ پيش‌فرضي در ذهن و بعد از يك تمركز خاص، آنچه در خيال دارند را به ظهور مي‌رسانند.»

پيش از سخنان مكي‌نژاد، استاد محمد قاسم اخوي‌يان دربارة نقوش و طرح‌هاي آثارش توضيح داد: «شهر ما، پر از آثار هنري زير خاكي بود، هرگاه آثاري از زيرخاك بيرون كشيده مي‌شد، من طرح‌هاي نقوش آن را به روي آجر انتقال مي‌دادم.» اين استاد پيش‌كسوت معماري سنتي خراسان دربارة‌ نقش سيمرغ در آثارش گفت: «درگذشته «منطق‌الطير» عطار توسط درويشان و مردم زياد خوانده مي‌شد. اما من خواستم سيمرغ را جلو ديد همه قرار دهم تا همه از طريق آن با عطار و منطق‌الطير آشنا شوند.»

اخوي‌يان با ابراز تاسف از اين‌كه ديگر كسي خواهان كارهايي اين چنين نيست و سرمايه‌گذاري براي آن نمي‌كند افزود: «فراموش نكنيم همين اندك كساني كه هنوز دستي در اين كار دارند، با حكمت و عشق كار مي‌كنند. آنها گنجينه‌اي در دلهاشان دارندكه در آثارشان ديده مي‌شود،‌ پس آنچه از دل برآيد، لاجرم بر دل مي نشيند.»

در بخش ديگري از اين برنامه دكتر محمدمهدي اخوي‌يان، فرزند استاد ؛ مؤلف كتاب، ابتدا به جاي خالي خلاقيت در معماري معاصر اشاره كرد و گفت: «همان‌طور كه پدرم گفت، ايشان از نقوش هنرهاي زيرخاكي بهره‌برده است. من نيز معتقدم هنر پيشين ما سرشار از الگو و سرمشق‌هاي ارزشمند است، ‌اگر چنين نبود؛ بسياري از هنرمندان معروف غرب آثار هنرمندان ايران و مشرق زمين را الگوي خلق آثار خود قرار نمي‌دادند.»

اخوي‌يان گفت: «در هنر جديد بيشتر روي فرم و محتوا مانور مي‌دهند و عمدتاً كاري به ماده ندارند، اما هنرمندان گذشتة ما رابطة عاطفي و انس و الفت خاصي با موادي كه كار مي‌كردند داشتند و با روح آن ارتباط برقرار مي‌كردند.»

او ادامه داد: «اگرچه سابقة تيشه‌داري به سال‌هاي 301 تا 302 هجري در بخارا برمي‌گردد. اما عمدتاً براي تزئين كنار ديوارها بوده و بسيار ساده، ولي با مرور آثار استاد اخوي‌يان نوآوري و خلاقيت خاصي را در اين هنر مشاهده مي‌كنيم، از جمله آناليز و ساده‌سازي خاصي كه بسيار بديع و منحصر به فرد است.» اين پژوهشگر هنرهاي سنتي در خاتمه گفت: «به عقيدة من امروز دوباره موجي از بازگشت به گذشته بين هنرمندان به وجود آمده است. هنرمندان و جامعه از به كار بردن عناصر خارجي خسته شده‌اند. پس مديريت فرهنگي كشور بايد با تغيير نگرش و حمايت از هنرهاي سنتي و بومي و حمايت از هنرمندان، اين تغيير نگرش را در جامعه رواج دهند.»

در پايان اين جلسه كه به همت مركز نشر آثار هنري فرهنگستان هنر انجام شد، يارزاده؛ رئيس مركز هنرپژوهي نقش جهان، با اهداي كتابي نفيس به استاد اخويان از اين استاد مسلم تيشه داري تقدير به عمل آورد.

 
 
 

زمان انتشار: شنبه ١١ آبان ١٣٨٧ - ١١:٢٥ | نسخه چاپي

نظرات بینندگان
این خبر فاقد نظر می باشد
نظر شما
نام :
ایمیل : 
*نظرات :
متن تصویر:
 

خروج




کلیه حقوق متعلق به این پورتال برای فرهنگستان هنر محفوظ است.