دهمين نشست از سلسه نشست هاي گفتگو با هنرمندان در مركز هنرپژوهي نقش جهان به پاسداشت و تجليل از استاد سيدعباس سياحي، پيش‌كسوت هنر رنگرزي گياهي فرش، اختصاص يافت.

دهمين نشست از سلسه نشست هاي گفتگو با هنرمندان در مركز هنرپژوهي نقش جهان به پاسداشت و تجليل از استاد سيدعباس سياحي، پيش‌كسوت هنر رنگرزي گياهي فرش، اختصاص يافت.

به گزارش روابط عمومي مركز هنرپژوهي نقش جهان، وابسته به فرهنگستان هنر، در اين مراسم كه عصر روز ششم آبان برگزار شد، سخنرانان از جنبه هاي مختلف هنري، پژوهشي، حرفه اي و شخصيتي اين استاد برگزيده همايش گنجينه هاي از ياد رفته، سخن گفتند.

در ابتداي مراسم محسن محسني؛ پژوهشگر، سيدعباس سياحي را يكي از «گوهر‌هاي نادر زمانه» لقب داد و گفت: «سياحي كسي است كه در عصر ماشيني به زنده كردن و زنده نگه‌داشتن هنري اصيل و مهم مبادرت ورزيده است.»

وي افزود: «سياحي با وجود اينكه شخصيتي است معلم و دوره ديده، بنا به توصية زنده ياد استاد خليل درودچي، وارد كار رنگرزي خامه‌هاي فرش شد. به يقين او ره صدساله را يك شب رفت.»

وي ادامه داد: «سياحي معلمي هنرمند و هنرمندي معلم است. او علي‌رغم تمام فرهيختگي و فضيلت‌هايي كه دارد، هنوز هم روپوش رنگرزي بر تن مي‌كند، كنار پاتيل رنگرزي مي‌ايستد و كار مي‌كند.»

محسني گفت: «سياحي را فقط يك استاد رنگرزي صرف نمي‌دانم. او ميراث‌دار يكي از هويت‌هاي والا و شيرين ايران است كه نسل به نسل و سينه به سينه به دست ما رسيده. به حق سياحي نيز امانت‌دار بسيار خوبي براي اين هنر است.»

حسين ياوري سخنران بعدي اين مراسم، فرش را يك سفير فرهنگي براي ايران برشمرد كه مي‌تواند فرهنگ و هويت ما را به جهانيان نشان دهد.

وي افزود: «برخورد بسيار خوب سياحي با نسل جوان و دانشجوهاي علاقه‌مند به هنرهاي سنتي و خرج تمام درآمدش در راه هنر رنگرزي، از سياحي پورياي ولي زمانه ساخته است.»

ياوري در پايان گفت:‌ «سياحي نه تنها بار اضافي براي ايران نبوده؛ بلكه او يار مردم ايران بوده‌است و به فرهنگ و هنر ايران كمك بسياري كرده است.»

هنرمند ميهمان؛ سيدعباس سياحي، با پاسداشت ياد و خاطرة استاد فقيد هنرهاي سنتي استاد خليل درودچي گفت: «باور كنيد كه من هيچ نيستم و اگر هم‌ كاري براي رنگرزي ايران كردم، تمام آن را از پيرزن‌ها و آدم‌هاي عشايري و روستايي ياد گرفته‌ام.»

وي اظهار داشت: «من و بسياري از ايراني‌ها زندگي و شادماني‌هاي خود را در كودكي با رنگ آغاز كرديم، كه اگر من بخواهم خاطرات هفتادوچندساله خود را بيان كنم، بسياري از رموز رنگرزي سنتي را روي الياف پشمي، كتاني، پنبه‌اي و ابريشمي، بيان كرده‌ام.»

سياحي خود را مؤلف كتاب اول ابتدايي معرفي كرد: «من مؤلف كتاب اول ابتدايي بودم و براي تعليم روش الفبا به آموزگاران ايران، به شهرها و روستاي مختلف مملكت مي‌رفتم. به جرات مي‌گويم كه بيش از نصف روستاهاي كشور را زير پا گذاشتم. در اين روستاها با استادان و پيرزنان قالي‌باف و رنگرز آشنا مي‌شدم و گياهان و مواد رنگرزي سنتي هر محلي را مي‌ديدم و نمونه مي‌گرفتم و خود مي‌آزمودم.»

وي اذعان داشت: «بعد از انقلاب اسلامي ايران، دست از همة كارها شستم و فقط به كار رنگرزي گياهي سنتي پرداختم و امروزه مي‌توانم روزانه بيش از ده هزار كيلو نخ قالي را با گياهاني نظير روناس،‌پوست انار، پوست گردو،‌جفت، بلوط، كاه گندم،‌جا شير،‌اسپرك و با دندانه‌هاي زاج‌هاي مختلف، رنگ كنم.»

وي قالي ايراني را به يك شعر و غزل تشبيه كرد: «هر قالي ايراني با رنگ‌هاي اصيل گياهي و نقش‌هاي گوناگونش شعر يا غزلي به زبان بين‌المللي است كه هر بيننده‌اي آن را مي‌فهمد.»

اين هنرمند پيش‌كسوت هنر رنگرزي سنتي ايراني گفت: «درگذشته‌اي نه چندان دور، اساس كار و زندگي اكثريت مردم ايران بر كشاورزي، دامداري و صنايع دستي استوار بود. بيش از هفتاد درصد مردم در روستاها زندگي مي‌كردند و با آنكه به ظاهر كارشان كشاورزي بود؛ ولي زندگي و كشاورزي بدون استعانت از صنايع دستي نمي‌گذشت.»

وي استفاده از صنايع بومي را مانعي براي صنعتي شدن كشور ندانست و به كمك‌ها و انگيزه‌هاي مؤثر صنايع بومي در صنعتي شدن اشاره كرد. همچنين وي به مشكل عدم اشتغال در كشور اشاره كرد: يكي از مشكلات بزرگ ما اشتغال است و به نظر من كشوري كه مشكل اشتغال دارد بايد براي جوامع روستايي و عشايري‌اش برنامه‌ريزي شود تا از سيل مهاجرت آن‌ها به شهرها جلوگيري شود و از طرف ديگر هر روز به مشكلات اقتصادي و اجتماعي‌اش نيفزايد.»

شريف زاده آخرين سخنران اين جلسه، ضمن انتقاد از نگاه پشت ميز نشيني به هنر صنايع دستي گفت: «اكثر دانشجويان صنايع دستي ما به پشت ميز نشيني فكر مي‌كنند و كمتر به كار عملي كه لازمه اين رشته هنري است مي‌انديشند.»

رئيس گروه‌هاي سنتي فرهنگستان هنر با اعلام اين مسئله كه توجه به رنگ هاي سنتي و رنگ هاي گياهي امروز بحث داغ محافل هنري جهان است گفت: «يونسكو يك دوسالانه را در كشورهاي مختلف با موضوع رنگ‌هاي طبيعي برگزار مي كند.» شريف زاده استفاده از رنگ هاي سنتي در ايران را براي اكثر كشورهاي پيشرفته شگفت انگيز توصيف كرده گفت: «بالطبع رنگرز اين حرفه نيز كه با مرارت و سختي بسيار به بن مايه اصلي رنگ هاي موجود در طبيعت مي رسد، داراي ارزش و بهاي بسياري براي ما و هنرپژوهان تمام جهان است.»

در پايان اين جلسه كه با حضور هنرمندان برجسته گروه هنرهاي سنتي؛ دكتر محمد علي رجبي، دكتر مهر انگيز مظاهري، دكتر محمد مهدي هراتي، دكتر مهدي مكي نژاد، استاد افسري و طراحان، محققان ، توليد كنندگان و برخي از اهالي فرهنگ و دانشجويان اين رشته برگزار شد، فرهنگستان هنر با اهداي لوح يادبود و هديه، از يك عمر تلاش اين استاد تجليل و قدرداني كرد.