تازه های خبری
آخرین گزارش ها
اخبار
اخبار موسسات و زیرمجموعه ها
اخبار > رويكرد اخوان الصفا به هنر اسلامي بررسي شد


رويكرد اخوان الصفا به هنر اسلامي بررسي شد

 

«اخوان الصفا و رسائل آنان را بايد يكي از مؤثرترين نهضت‌هاي علمي‌و فكري قرون اوليه شكل گيري حكمت و فلسفه در جهان اسلام دانست.»

«اخوان الصفا و رسائل آنان را بايد يكي از مؤثرترين نهضت‌هاي علمي‌و فكري قرون اوليه شكل گيري حكمت و فلسفه در جهان اسلام دانست.»

  به گزارش روابط عمومي‌مركز هنرپژوهي نقش جهان، وابسته به فرهنگستان هنر، دكتر حسن بلخاري سخنران يازدهمين جلسه از سلسله جلسات درس گفتارهاي تبيين ماهيت هنر اسلامي‌كه با عنوان «رويكرد اخوان الصفا نسبت به هنر اسلامي» روز شنبه 14 ارديبهشت ماه در مركز هنرپژوهي نقش جهان فرهنگستان هنر برگزار شد، ضمن بيان مطلب بالا افزود: «تأثير عميق «رسائل» اخوان الصفا بر حكماي قرن چهارم هجري به بعد بسيار عميق بوده است.» وي سپس به تشريح ويژگي اخوان الصفا و رسائل آنان پرداخت و گفت: «ويژگي منحصر به فرد آنان در جمع ميان عرفان و فلسفه، شريعت و طريقت، حكمت و صناعت، و فن و فتوت، به لحن و متن آنان عمق و وسعتي بسيار بخشيده است تا جايي كه مي‌توان با قطعيت گفت: تمامي‌كساني كه پس از اخوان الصفا در طريق انديشه و حكمت گام زدند، بي استثنا رجوعي به رسائل آنان داشته اند.»

دكتر بلخاري با اشاره به تأثير پذيري اخوان الصفا از انديشه‌هاي ديگر در كنار تفكر شيعي اظهار داشت: «تأثير پذيري از انديشه‌هاي رمزي هرمسي، فلسفه فيثاغوري و حكمت نو افلاطوني در كنار اعتقاد شيعي آنان، رسائل را به مجموعه اي تبديل كرد كه ناديده گرفتن آن از سوي طالبان انديشه و حكمت غيرممكن مي‌نمايد.»

  وي در ادامه گفت: «اعتقاد به نوعي وحدت متعالي در قلمرو اديان و نيز وحدت كلمه در حيات انسان، در بخش‌هاي مختلف رسائل اخوان حضور دارد. اين نگاه وحدت گرايانه كه امروزه سنت گرايان منادي آن هستند براي مثال «وحدت متعالي اديان» از «فريتيوف شو آن» و يا رويكرد همسان آنان در تأويل هنر و معماري اسلامي، مسيحي، بودايي و هندو در آن زمان مي‌توانست چه طوفان‌ها كه برانگيزد و چه جان و مالي از اخوان به باد بلا ندهد.» دكتر بلخاري در ادامه اظهار داشت: «شايد تأكيدي كه اخوان در پرداخت رمزي اعتقاداتشان و نيز زندگي و نظام اجتماعي اسرارآميزشان داشتند علاوه بر سابقه جريانات فيثاغوري و هرمسي، همين بي پروايي و جسارتشان در ادامه ايده‌هايي، خلاف جريان متعصبانه زمان باشد. ولي نكته مهم آن است كه اخوان الصفا وحدت اديان را در پناه قرآن و ظل آن جستجو مي‌كردند و نه صرفاً بر اساس انديشه‌هاي هرمسي و يا تعلقي كه براي حفظ انديشه‌هاي حقيقت طلب مذاهب و مشارب ديگر دارند. اين معنا از رويكرد اخوان در ذكر اعتقاد مذاهب فوق الذكر نمايان است.»

دكتر بلخاري در بخش ديگري از سخنان خود با اشاره به اينكه اخوان الصفا نقش بسيار كليدي در تكوين و تدوين حلقه‌هاي اخوت و ظهور فتوت نامه‌ها در تاريخ هنر و معماري اسلامي‌داشتند گفت: «رويكرد بديع همراه با تحقيق و تأمل اخوان به مفهوم صناعت، تأثيري عميق بر انديشه‌هاي ارباب صنايع و نيز هنرمندانه معماران، مهندسان و طراحان ايراني-اسلامي گذاشت.»

  وي سپس به تشريح مفهوم صناعت هنر از ديدگاه اخوان پرداخت و گفت: «در نظام طولي و پيوسته انديشه اخوان، مفهوم صناعت را بايد در سلسله مراتب عالم، تحقيق و جستجو كرد. از ديدگاه اخوان جواهر عالم، روحاني اند يا جسماني. ذات (جواهر) روحاني جواهر فاعله بوده و به طريق حواس، ادراك نمي‌شوند. اخوان الصفا اين جواهر روحاني را آباء ناميده و در مقابل، جواهر جسماني را كه صفت منفعله دارند و به طريق حواس، ادراك مي‌شوند امهات مي‌خوانند.»

دكتر بلخاري در بخش ديگري از سخنان خود به نقش بنيادين اخوان در ظهور فتوت نامه‌ها اشاره كرد و گفت: «يكي ديگر از دلايل اهميت اخوان الصفا در تاريخ هنر اسلامي‌تأثير او بر ظهور حلقه‌هاي فتوت و سپس فتوت نامه‌هاست. اخوان كه علاوه بر سير و سلوك علمي‌ و غرق در افكار و انديشه‌ها، داراي سير و سلوك عملي نيز بودند. نظامي‌از تعليم و تربيت استاد شاگردي و دستگاهي منظم با حضور سطوح مختلف نوآموزان و مرشدان ساخته بودند و از جمله مهم‌ترين عوامل تأثيرگذار در ظهور حلقه‌هاي جمعيت اتصال ميان حكمت و صناعت و فن و فتوت در تاريخ تمدن اسلامي‌ هستند.»

 
 
 

زمان انتشار: يکشنبه ١٢ خرداد ١٣٨٧ - ١٣:٣٨ | نسخه چاپي

نظرات بینندگان
این خبر فاقد نظر می باشد
نظر شما
نام :
ایمیل : 
*نظرات :
متن تصویر:
 

خروج




کلیه حقوق متعلق به این پورتال برای فرهنگستان هنر محفوظ است.