«شب آلن رب گري يه» با همكاري مجله بخارا و فرهنگستان هنر عصر روز بيست و دوم اسفند 1386 در مجموعه هنرپژوهي نقش جهان برگزار شد.
به گزارش روابط عمومي فرهنگستان هنر، در اين مراسم بهمن نامورمطلق، دبير فرهنگستان هنر، رضا سيدحسيني، مترجم و سرپرست فرهنگ آثار، علي دهباشي، سردبير مجله بخارا، بابك معين، عضو گروه نشانه شناسي، اسماعيل بني اردلان، عضو گروه انسان شناسي هنر و رويا رزاقي، عضو هيئت علمي‌دانشگاه آزاد واحد تهران مركز، به عنوان سخنرانان به همراه جمعي از علاقه مندان و مسئولان حضور داشتند.
در ابتداي نشست بهمن نامورمطلق گفت: «فلسفه برگزاري چنين نشست‌هايي، شناسايي شخصيت‌ها و مفاخري است كه در گذشته فرهنگي و ادبي، نقش دارند و مورد فخر و مباهات ما هستند و ديگر اينكه با نگاهي به جهان و جامعه علمي و هنري، تجربيات آن‌ها را به جوانان منتقل كنيم.»
دبير فرهنگستان هنر اضافه كرد: «بسياري از شخصيت‌هاي ادبي يا هنري، در كشورهاي ديگر مورد تجليل قرار مي‌گيرند و بد نيست كه ما هم در كشورمان از اين مناسبت‌ها و اتفاقات، مثل در گذشت‌ها، استفاده كنيم و جوانان و جامعه‌مان را با نام و فعاليت‌هاي آن‌ها آشنا كنيم. چه بسا بتوانيم از اين پروژه‌ها در بسياري از پژوهش‌ها استفاده كنيم.»
وي افزود: «بررسي شخصيت‌ها، نه در جهت رد و نه حمايت از اين شخصيت‌هاست؛ بلكه به خاطر شناسايي اين افراد است.»
وي در پايان با ذكر اين نكته كه رب گري يه، تأثير به سزايي در جهت گيري ادبي و هنري قرن بيستم و در حلقه‌اي به نام رمان نو داشته، افزود: «كساني كه در جنبش رمان نو فعاليت داشتند، نگرش ادبي را به كل عوض كردند و تأثير به سزايي در نفي بعضي از سنت‌هاي نوشتاري چندهزار ساله داشتند. اين جنبش سنت فرايند خطي را شكست و ساختار و نگرش جديدي را در رمان نو به وجود آورد. رب گري يه نگاه روان‌شناسانه به شخصيت‌ها را كنار گذاشت و اينها تحولات كوچكي نبود.»
رضا سيدحسيني، مترجم و سرپرست فرهنگ آثار، درباره رب گريه و ساخت نوشتاري او گفت: «اينكه رب گريه تحولي در رمان خطي به وجود آورد مد نظرم نيست، بلكه تنها چيزي كه نظر من را به خودش جلب كرده اين است كه در رمان‌هاي رب گري يه، يك نوع عدم قطعيت وجود دارد و هيچ گاه نمي‌توانيم اطمينان داشته باشيم كه حوادثي كه در رمان‌هاي رب گريه رخ مي‌دهد، از چه قرار است.» علي دهباشي، سردبير مجله بخارا، به سرگذشت رب گريه يه و ادبيات داستان مدرن پرداخت و گفت: «رب گريه يه در آگوست 1922 در برلت فرانسه به دنيا آمد و نخستين رمان وي «پاك كن‌ها» را در سال 1953 منتشر كرد.
"سال گذشته در مارين باد" عنوان فيلم نامه‌اي است كه رب گريه با همكاري آلن رنه نگاشت و پس از آن فيلم‌هايش را خود نوشت و كارگرداني كرد. آلن رب گريه در فوريه 2008 در سن 86 سالگي بر اثر عارضه قلبي درگذشت.»
«نگاه پديدار شناختي رب گريه» عنوان مقاله‌اي بود كه بابك معين، عضو گروه نشانه شناسي هنر، درباره آن سخن گفت: «رب گريه به عنوان بنيان‌گذار و تئوريسين موج نو، در قرن بيستم، در حيطه ادبيات و سينما حضور داشته. رمان نو، سير طبيعي آنچه را كه خواننده انتظارش را داشت، بر هم زد و چارچوب آن را شكست. آنچه از نظر خواننده در صفحاتي از رمان قابل تشخيص و فهم است در صفحات ديگر كمرنگ شده، او را دچار نوعي سردرگمي‌مي‌كند. در جاي جاي رمان نو آنچه پديدار شده است، دنيايي است مملو از اشياي به تصوير كشيده شده. در اين گونه نوشتاري، دنياي اشيا با دنياي نويسنده همگون شده و به عبارت بهتر ابژه و سوژه با هم يكي مي‌شوند و اين خود توجيه كننده نگاه پديدارشناسي نويسنده از دنياي پيرامون خود است.»
اسماعيل بني اردلان، عضو گروه نشانه شناسي هنر، در باب واقع گرايي و واقعيت در داستان پردازي رب گريه سخن آغاز كرد. وي گفت: «حوزه هنر معاصر در درك بهتر متون گذشته به ما كمك مي‌كند. با تغيير دانش بشري و تحول در بخش ارتباطات، مهارت‌هاي نوشتاري نيز افزون شد و ادبيات كهن ديگر پاسخگويي انسان معاصر نبود اينكه تمامي‌نويسندگان از گذشته تاكنون خود را واقع‌گرا مي‌دانند؛ اما بحث اصلي اين است كه چه كسي واقعيت را مي‌گويد. خود رب گريه در جواب منتقدان رمان نو مي‌گويد: دقيقاً مثل اين است كه ما در گذشته با داس كشاورزي مي‌كرديم و حالا از كمباين استفاده مي‌كنيم. در بحث رمان نو هم ما بايد از دانش و مهارت‌هايمان استفاده كنيم و طبعاً براي مبارزه با اسلوب مرده قديمي و براي يافتن اسلوب‌هاي تازه كه جايگزين اسلوب قديمي شود بايد به واقعيت بازگشت.»
«به تنگ آمده از خمود رمان و فقدان خلاقيت در هنر رمان نويسي سنتي، رب گريه در ساختار رمان، طرحي نو در افكند» اين سخناني بود كه رويا رزاقي، عضو هيئت علمي‌دانشگاه آزاد، درباره رب گريه گفت و ادامه داد: «از مؤلفه‌‌هاي بارز ادبيات رب گريه، مي‌توان به سياهه برداري عيني اشيا، توصيفات هندسي و فقدان عاطفه، اشاره كرد. فيلم‌هاي او نيز نمايانگر گرايش عميق او به دگرديسي عرف‌هاي پيشين فيلم سازي است.
شخصيت‌هاي قهرمان در داستان‌هاي رب گريه، از وراي نگريستن به اشيا، براي خود موجوديت دارند و زمان و مكان نيز در جهت عقربه‌هاي ساعت به پيش نمي‌رود.»
او در پايان افزود: «اگرچه آثار رب گريه خوانندگان اندكي را به خود اختصاص داد، ليكن نوآوري‌هايش از وي چهره‌اي هميشه جاودان در پهنه ادبيات بر جاي مي‌گذارد.»
اين نشست با نمايش مستند كوتاهي درباره آثار و فيلم‌هايي كه آلن رب گريه، ساخته پايان يافت.
نسخه چاپي
