گالري جهان كه سال گذشته به مجموعه زيباي هنر پژوهي نقش جهان اضافه شده، در خيابان ولي‌عصر(ع) نرسيده به پارك ساعي، چندي پيش ميزبان نمايشگاهي از سوزن‌دوزي‌هاي دختران بلوچ بود كه براي اولين بار در تهران به نمايش درآمد و با استقبال خوبي هم مواجه شد.

اين نمايشگاه كه «دست‌دوخت‌هاي دختران مهتاب» نام داشت؛ آثاري از سوزن دوزي‌هاي زنده ياد «مهتاب نوروزي» و شاگردانش را شامل مي‌شد كه بيانگر نمونه‌اي از صبر، دقت، ظرافت و زيبايي در زندگي مردمان خونگرم و صميمي بلوچ است.

زينب نوروزي كه شاگرد و برادرزاده «مهتاب نوروزي» است انگيزه خود از برگزاري چنين نمايشگاهي را نمايش آثار دوخت‌هاي سنتي براي آشنايي با فرهنگ و هنر بومي شمرد كه به دليل دشواري كار در معرض فراموشي است. زينب درباره ويژگي سوزن دوزي‌هاي منطقه بلوچ گفت: يكي از خصوصيات اين نوع دوخت نسبت به ديگر انواع دوخت‌هاي سنتي اين است كه كار از پشت دوخته مي‌شود و آنچه كه به نمايش در مي‌آيد درواقع رودوزي نشده است.

وي در تشريح بيشتر نحوه دوخت ادامه داد: معمولا براي سوزن دوزي اين قطعات، از نخ‌هاي ابريشم و دمسه به همراه پارچه‌هاي ايراني استفاده مي‌شود كه داراي تار و پودي مشخص بوده و بر اساس شمارش تارو پودها نقشه‌هاي مختلف به صورت ذهني دوخته مي‌شوند و براي مصارف لباس، روميزي، جانماز، كفش، كوسن و... استفاده مي‌شوند كه البته به دليل گرانقيمت بودن اين نوع دوخت بيشتر به عنوان لباس مجلسي كاربرد دارند و براي لباس روزمره از دوخت‌هايي مانند پليوار و رودوزي که زمان کمتري مي‌برد و ارزان‌تر است، استفاده مي‌شود.

اين هنرمند دوخت‌هاي سنتي درباره انواع نقش‌ها و طرح‌هاي مورد استفاده، افزود: مرواريد، بُن تاس، طاووس، گل سرخ، دست به سر و پنج پلنگ از جمله نقش‌هايي است كه از گذشته بر روي پارچه‌ها دوخته مي‌‌شود. گرچه اين هنر سال‌هاست كه در ميان دختران و زنان بلوچ رواج دارد اما به مرور زمان بسياري از نقش‌ها در حال فراموشي است كه در حال حاضر سعي دارم تا طرح‌هايي كه در گذشته وجود داشته را احياء كنم.

زينب نوروزي كه از هشت سالگي سوزن دوزي را آموخته است در حال حاضر در كارگاه خانگي خود نزديك به يكصدو پنجاه نفر هنرجو را آموزش مي‌دهد و درباره دغدغه‌هاي خود مي‌گويد: متاسفانه اين هنر مورد بي‌مهري واقع شده و وضعيت بيمه هنرمندان، وجود دلالان و واسطه‌ها و مشكلاتي اين‌چنين منجر شده تا اين هنر در شرايط نامناسب قرار گيرد. اميدوارم در آينده با حمايت‌هايي كه از دوزندگان مي‌شود، رواج بيشتري پيدا كند.