صبا هم‌زمان با همایش «سلطان محمد معمار یزدی»؛ میزبان نخستین مجموعه کامل عکس از «مجموعه تاریخی‌ــ‌فرهنگی گنجعلی‌خان کرمان»: شاهکار میراث معماری اصیل ایرانی و یادگار ماندگار این معمار بزرگ دورۀ صفوی شد.

به گزارش روابط عمومی موسسه فرهنگی، هنری و پژوهشی صبا، وابسته به فرهنگستان هنر، این نمایشگاه که عصر روز سه‌شنبه، 25 اردیبهشت و هم‌زمان با همایش تخصصی‌ــ‌پژوهشی «سلطان محمد معمار یزدی» گشایش یافت، نخستین مجموعه کامل از روایت تصویری این شاهکار تاریخ معماری است که به همت داریوش محمدخانی در معرض دید علاقه‌مندان قرار گرفته است. وی پیش از این 31 نمایشگاه انفرادی عکاسی برگزار کرده و این دومین پروژه عکاسی رنگی او محسوب می‌شود.

این مجموعه تصاویر شامل 110 عکس رنگی است که در نوع خود اولین مجموعه کامل، منسجم و حرفه‌ای از این گنجینه بزرگ معماری و هنر ایرانی و این شاهکار هنر «سلطان محمد معمار یزدی» به شمار می‌رود. بازار، حمام، کاروانسرا، محوطه بازار، مسجد و آب انبار گنجعلی‌خان کرمان، همه از دید عکاس، جلوه زیبایی‌ها و ظرافت‌ها و اصالت‌های معماری ایرانی است.

در آیین گشایش این نمایشگاه، ابتدا حجت الاسلام والمسلمین دعایی، نماینده ولی فقیه و سرپرست روزنامه اطلاعات، با اشاره به خاستگاه کرمانی و یزدی خود، همچون معمار یزدی گفت: من با مجموعه گنجعلی‌خان از قدیم آشنا هستم و در آن بسیار سیاحت کردم و برایم تداعی بسیاری از خاطره‌های سراسر دوران عمر است.

آنگاه مهدی مکی‌نژاد، پژوهشگر هنری و دبیر همایش سلطان محمد، با بیان اهمیت مجموعه گنجعلی‌خان به عنوان یکی از آثار مهم دورۀ صفویه خاطرنشان کرد: این مجموعه هم به لحاظ شهرسازی و هم از جهات سیاسی، اقتصادی، جامعه‌شناسی واجد اهمیت بسیار است و این نمایشگاه هم از این جهت مهم است که ما تا به حال یک مجموعه منسجم تصویری و یک روایت حرفه‌ای از منظر هنر عکاسی از این فخر معماری ایرانی نداشته‌ایم و این نمایشگاه نخستین تجربه در کشور محسوب می‌شود.

وی افزود: مجموعه گنجعلی‌خان یازده هزار متر مربع مساحت دارد. این مجموعه به لحاظ تاریخی، پیش از میدان نقش جهان اصفهان ساخته شده و از جهت مطالعۀ توسعه و عمران شهری، تاریخ معماری، سنت فرهنگی، ساختار حکومتی و سیاسی و... بسیار حائز اهمیت است.

این مدرس دانشگاه یادآور شد: مجموعه گنجعلی‌خان از بزرگ‌ترین پروژه‌های دوره صفویه و مثلثی متشکل از حاکمیت با درایت گنجعلی‌خان در کرمان، موقعیت استراتژیک و سوق‌الجیشی کرمان که مرکزیت تجارت و ارسال محموله‌های ترانزیت بر سر راه جاده ابریشم بود، و انتخاب یک معمار چیره دست بنام سلطان محمد معمار یزدی است. سلطان محمد، ویژگی‌هایی منحصر به فرد دارد و امضای او یک هویت در تاریخ معماری ماست.

پایان بخش این آیین، سخنان هنرمند عکاس این مجموعه، داریوش محمدخانی، بود که با ذکر این جمله سخن آغاز کرد: ما سلطان محمدشناس داریم اما قرنهاست که سلطان محمد نداریم.

وی از: قرینه‌گی، حس هندسی‌گرایی انتزاعی و خاص اسلامی و حس تشریفات به عنوان سه ویژگی مهم در کار این معمار بزرگ ایران و سبک منحصر به فرد او یاد کرد و از ضرورت الگو گرفتن از این سنت و میراث برای امروز سخن گفت.

این عکاس هدف خود را از این نمایشگاه این‌گونه عنوان کرد: سعی کردم بگویم معماری ایران و زیبایی‌هایش به همه دنیا می‌چربد؛ اما ما به فکر ارائه آن نبوده‌ایم. گنجعلی‌خان یک بخش کوچک از هنر و معماری ماست. نگاه کنید به این میراث عظیم و پهناور. حتی هنرمندان ما هم با آن آشنا نیستند. چه توقعی از عامه مردم داریم؟

وی آنگاه به بیان تجارب خود از آشنایی با شگفتی‌های معماری این مجموعه عظیم پرداخت و گفت: آموختم که ایرانی‌ها همه چیزشان را وسط می‌گذاشتند و قرینه‌گی یک فلسفه در زندگی ماست و آموختم که در دل یک کویر هم می‌توان با رنگ و نقش و ذوق و خیال، یک بهشت کامل و خیره کننده خلق کرد.

گفتنی است روایت تصویری داریوش محمدخانی از مجموعه تاریخی گنجعلی‌خان کرمان تا 31 اردیبهشت در نگارخانه «آینه» مجموعه صبا، میزبان تمامی علاقه‌مندان خواهد بود.