|
نشست پژوهش‌هاي هنرتطبيقي سه‌شنبه 17 بهمن در موسسه هنر پژوهي نقش جهان فرهنگستان هنر برگزار شد. به گزارش روابط عمومي فرهنگستان هنر، دكتر بلخاري سخنران مراسم افتتاحيه همايش پژوهش هاي هنرتطبيقي كه سه‌شنبه 17 بهمن در موسسه هنر پژوهي نقش جهان فرهنگستان هنر برگزار شد، ضمن بيان مطلب فوق گفت:«در مقدمه فلسفه كه مباني علوم مطرح مي شود محقق، موضوع، حوزه تحقيق، غايت و ابزار يك رشته علمي
 تعريف و تحديد (حدس) مي شود و هيچ فيلسوفي نيست كه يك رشته علمي را به مشروعيت بشناسد، مگر آن رشته در محدوده خود تعريف خود را مشخص كرده باشد. بنابراين هنر تطبيقي هم در گام نخستين نيازمند چنين تعاريفي است .» پس از سخنان دكتر بلخاري، بهنام كامراني مقاله خود را با عنوان«جهاني شدن-پيدايش فرهنگ مطالعات تطبيقي» قرائت كرد. وي ابتدا درباره جايگاه و رويكرد جهاني شدن گفت:«جهاني شدن و تعريف آن در اساس امري مناقشه انگيز است؛ اما در دوران اخير تا حدودي شكل مشخص پيدا كرده است. اكنون آگاهي نسبت به جهان تا حدود زيادي مربوط به جهان به عنوان «جامعه تصوري» است.» كامراني درباره زمينه مساعد مقايسه تمدن ها و فرهنگ ها در عصر معاصر توضيح داد:« كثرت فرهنگي و در دسترس بودن آن، اكنون بيش از پيش تمدن ها و تاريخ را به متن كشانده است، بسياري از دانشمندان نيز كوشيده اند تمدن ها را به طور مستقيم در متن مسئله همزيستي اشكال مختلف تمدن و كمك  بالفعل يا بالقوه تمدن هاي مختلف و جوامع به وضعيت سراسري بشر مورد توجه قرار دهند. به اين ترتيب، پيامد منطقي گرايش رايج در پژوهش‌هاي فرهنگي اين است كه «هويت ها» جاي طبقات را به عنوان عامل هاي تحول اجتماعي بگيرند.» كامراني در خاتمه تشديد مصرف فرهنگ و تصاوير را از پيامدهاي جهاني شدن دانست و گفت:« در جهان معاصر طبقه بندي بيشتر به تفاوت مربوط مي شود تا سلسله مراتب تمايز.» پس از سخنان كامراني، بهمن نامور مطلق، رئيس گروه هنر تطبيقي، در مقاله خود با عنوان از مطالعه تطبيقي هنر به ضرورت بررسي مسائل بنيادين و اساسي مطالعات تطبيقي تأكيد كرد و گفت:« هر پديده اي بايد با ديگران ارتباط برقرار كند تا شناخته شود. پس تطبيق در امر شناخت واجب است و وجود دارد.» وي با اشاره به اينكه تطبيق با توجه به كاربردهايش معناهاي خاصي پيدا مي‌كند، تطبيق را امري نسبي دانست و گفت:« اگر مي خواهيم هنرهاي تطبيقي را مطرح كنيم، بهتر است ساير رشته هاي تطبيقي را  بررسي كنيم.» دبير فرهنگستان هنر با ذكر منابعي كه پيرامن فلسفه تطبيقي بحث كرده اند گفت:« فلسفه تحقيقي اولين بار توسط «مارسن اورسل» در آغاز قرن 20 نوشته شده است كه دو فيلسوف با هم گفتمان انجام دهند، از طرفي براي تأمل در امكان هاي هم زماني ميان متفكران است.» پس از سخنان دبير فرهنگستان هنر، پروين پرتوي، از ديگر حاضران در اين همايش با ترسيم نمودارهاي جامع و مختلف درباره تحقيق كيفي در مطالعات هنري با تأكيد بر شيوه هاي گردآوري داده ها، تحليل محتوا و تجزيه و تحليل تطبيقي صحبت كرد. پرتوي گفت:« در حالي كه اعتماد، وثوق و انسجام در يك تحقيق كمي، مبتني بر باريك بيني، ايجاز و عينيت است و سعي مي شود كه با پيروي از يك انضباط قاطع علمي، از يك طرح تحقيقي از پيش تدوين شده و تجزيه و تحليل هاي آماري، استفاده شود، در تحقيق كيفي، اين ويژگي از طرق فرآيندي موشكافانه، چرخه اي و باز و ضمن تكيه بر يك ديدگاه فلسفي، حاصل  آيد.» وي افزود:« در اين نوع تحقيق محقق خود را در زمينه‌اي باز قرار مي دهد و ضمن سعي در ايجاد ارتباطي تنگاتنگ و عميق با پديده تحت بررسي خويش، اين امكان را فراهم مي سازد تا ديدگاه هاي گوناگون مجال بروز و ظهور يابند.» بخش دوم سخنراني هاي نشست علمي، پژوهش هاي تطبيقي هنر، در بعدازظهر با سخنراني مريم لاري با عنوان نظريه پسااستعماري و نقد دمكراتيك تطبيقي از منظر ادوارد سعيد ادامه داشت. لاري در سخنان خود گفت:« تئوري هاي پسا استعماري يا پست كلونياليسم از مطرح ترين نظريات انتقادي در فضاي پست مدرنيستي معاصر هستند كه شرايط جديدي را براي مطالعات فرهنگي نه تنها در كشورهاي استعمارزده بلكه در كشورهاي غير استعماري نيز به وجود آورده اند. از طرف ديگر نظرياتي كه در رابطه با «فرهنگ اقليت» در مقابل «فرهنگ اكثريت» مطرح شده، چند وجهي بودن اين تئوري را نشان مي دهند.» لاري ادامه داد:« بسياري از تبارشناسان اين تئوري، كتاب شرق شناسي ادوارد سعيد را به عنوان پايه اصلي اين نظريه مي شناسند.» وي با تأكيد بر اينكه ادوارد سعيد در اين كتاب از ارگاني سخن مي گويد كه دانش‌شرق‌شناسي بر آن ها بنا شده است، گفت:« نقد دموكراتيك يا اومانيستي كه متعاقب نظريه پسااستعماري او مطرح شد، زمينه اي را به وجود آورد كه پژوهش هاي تطبيقي هنر با نگاهي جديد ممكن شود.» پس از سخنان لاري، بهناز عبداللهيان درباره تحليل تطبيقي كهن الگوي قهرمان در نقد اسطوره اي گفت:« نقد اسطوره اي مي كوشد تا موضوع خود را بر پايه كهن الگوها (archetypes) ترجمه كرده و پس آن ها را تحليل مي كند.» عبداللهيان گفت:« كهن الگوها همچون ژن‌هاي وراثتي با انسان زاده مي شوند و از نسلي به نسل ديگر انتقال مي يابند. كهن الگوها در ناخودآگاه تمام انسان‌ها در فرهنگ ها و ملل مختلف به طور يكسال و مشابه وجود دارند. شناخت‌آن ها و يافتن ما به ازايشان در اساطير ملل و فرهنگ هاي مختلف در مبحث نقد هنري بسيار راهگشا است.» عبداللهيان در ادامه با ترسيم نموداري به تجزيه و تحليل اسطوره قهرمان، چگونگي شكل گيري و سفر او، راه هايي كه طي مي كند، آنچه كه به آن دست مي يابد و مرگ يا بازگشت دستاوردهاي اين قهرمان پرداخت. وي در خاتمه گفت:« در گذشته اي نه چندان دور اسطوره و داستان به كمك بشر مي آمدند تا او آسان تر بتواند بر مشكلات فائق آيد، اين مقوله اي است كه خلأ آن در جوامع امروزي كاملاً مشهود است.» حبيب درخشاني ديگر سخنران اين همايش در ادامه مقاله اي با عنوان سپهر تأويل و افق سنجش پرداخت. درخشاني سخنان خود را با توضيح درباره تفسير هرمنوتيكي آغاز كرد و گفت:« تغيير هرمنوتيك در معناي امروز لفظ بيانگر تجربيات و نگرش هاي گوناگوني است كه در فرايند تحولات و پيدايش افق هاي جديد و پس از طي مراحل مختلف پديد آمده است و نتيجه فراگرد و سير مراحل پيوسته و پيچيده امر تفسير آگاهانه است.» مهرداد احمديان آخرين سخنران اين همايش در مقاله اي به بررسي و تحليل تطبيقي فرم تجسمي از منظر فرماليسم پرداخت. او در سخنان خود ابتدا به تحليل مفهوم فرم و كيفيات زيبايي شناسانه آن در اثر تجسمي به مثابه مؤلفه هاي تشكيل دهنده فرم تجسمي از ديدگاه راجر فراي پرداخت و سپس مفهوم فرم بر اساس روابط ساختاري و روابط تشكيل دهنده بافت از منظر تحليل فرماليستي را بررسي كرد. احمديان در سخنان خود گفت:« تطبيق يكي از معدود روش‌هايي است كه مي توان از ان براي تشريح دانش از وضعيت ما قبل كلامي تا زماني كه به فهم درآمده ولي هنوز در قالب كلمات بيان نشده است استفاده كرد.» وي با اشاره به اينكه معمولاً هدف نهايي يك پژوهش، آشكار ساختن ساختار نظام مند ثابت ها يا غير متغيراتي است كه نه تنها در موارد مطالعه، بلكه درباره تمامي جمعيت هدف كه مواردي از آن انتخاب شده اند قابل تعميم باشد گفت:« روش تطبيقي معمولاً در مراحل آغازين توسعه شاخه اي از علم مورد استفاده قرار مي گيرد و به عبارت ديگر به پژوهشگر كمك مي كند تا بتواند از مراحل آغازين مطالعات موردي اكتشافي به سطح بالاتر يعني مدل هاي عام تئوريك ارتقا يابد.» |
||
نسخه چاپي| نام : | |
| ایمیل : | |
| *نظرات : | |
| | |
| متن تصویر: | |
 |
|
|
