نشست بررسي تخيل هنري از منظر ژيلبر دوران ، روز يكشنبه بيست و ششم شهريورماه با حضور اعضاي گروه پژوهشي تخيل هنري فرهنگستان هنر، در مجموعه هنر پژوهي ساعي برگزار شد.

به گزارش روابط عمومي فرهنگستان هنر، در اين نشست كه به كوشش معاونت علمي-پژوهشي فرهنگستان هنر و با حضور جمعي از اعضاي گروه پژوهشي تخيل هنري فرهنگستان هنر برگزار شد، دكترعلي عباسي پيرامون تخيل از ديدگاه ژيلبر دوران سخنراني كرد.

در آغاز اين نشست دكتر نامورمطلق ، به بيان برنامه هاي گروه تخيل هنري و سپس توصيفاتي دربارة ژيلبر دوران و كتاب او با عنوان «ساختارهاي مردم‌شناسي دربارة تخيل » پرداخت و گفت : " ژيلبر دوران يكي از بزرگترين انديشمندان معاصر دربارة تخيل است و آثار او تحول شگرفي در زمينة حوزه‌هاي فرا دانشگاهي و هنري ايجاد كرده است. كتاب عظيم "دوران" كه دربارة تخيل نوشته شده است ، تا به حال به بيشتر زبان‌هاي زندة دنيا ترجمه شده ولي متأسفانه تاكنون به زبان فارسي ترجمه نشده است. ما به همراه دكتر عباسي كه مقالات فراواني را دربارة "دوران" نوشته‌اند، سعي خود را بر ترجمه و انتشار اين كتاب گذاشته‌ايم تا در آينده اين نظريات در دسترس علاقمندان قرار بگيرد."

در ادامه دكتر عباسي به بيان مقدمه‌اي دربارة تعريف تخيل از ديدگاه ژيلبر دوران پرداخت. او در اين باره گفت : " تعريفي كه دوران از تخيل در اين كتاب ارائه مي‌دهد برگرفته از مباحث مردم‌شناسي و معناشناختي است كه نوعي ساختارگرايي در آن وجود دارد او تخيل را عنصري از عناصر ذهن به حساب نمي‌آورد، بلكه براساس گفتة «ژان پل سارتر» مي‌گويد : " تخيل در اثر تعامل دنياي درون و دنياي برون ايجاد شده است."

دكتر عباسي در ادامه دربارة شيوة آثار "دوران" گفت :" در آثار دوران نوعي پيوستگي وجود دارد و اساس و ريشة كارهاي او بر روي اسطوره است. زمينة اصلي كتاب «دوران»، عنصر «زمان» است و تخيل كه وجود دارد ، ريشة آن در زمان يافت مي‌شود."

او در ادامه مباحث مورد بحث را به سه بخش ‌ مفاهيم كليدي ( محرك ، الگو و نماد ) و موضوع اصلي كتاب ( زمان و طبقه‌بندي ) و پياده كردن متون بر روي تصاوير هنري تقسيم‌بندي كرد و گفت:" هستة تخيل انساني از نظر «دوران»از تفكر شكل گرفته است «ژيلبر دوران» تصوير را برابر با نماد مي‌داند و معتقد است كه قراردادي نيست، بلكه رابطه‌اي طبيعي است و به همبن دليل از نظر سوسور تمايز مي شود. نظر ژيلبر دوران الهام گرفته از يونگ است و نه از فرويد. او تخيل را سرچشمه تمام افكار بشري معرفي مي‌كند و آن را سرچشمة تعقل بشري مي‌داند.

وقتي ژيلبر دوران تعاريف خود را از تخيل ارائه مي‌دهد، آن را به دو نظام بزرگ روزانه و شبانه طبقه‌بندي مي‌كند : "‌ از ويژگي‌هاي منظومة روزانه دو قطبي بودن آن است كه نمادهاي مختلف آن توسط عنصر " ترس" به يكديگر پيوند مي‌خورند.انسان براي گريز از نمادهاي منفي، نمادهاي مثبت را جايگزين آنها مي‌كند. تمام اين موارد را مي‌توان در متون قديمي و آثار هنري اسطوره‌اي يافت كرد.

در منظومة شبانه تمام عناصر منظومة روزانه به شكل تلطيف شده‌تري وجود دارند."

در پايان ، دكتر عباسي براي كاربردي كردن بحث خود، به بيان توضيحاتي بر روي تصاوير برگزيده‌اي از آثار استاد فرشچيان پرداخت و در اين‌باره گفت :‌" ويژگي‌ عمده‌اي اين تصاوير عدم حضور عقل در آنها و حاكميت تخيل است. عدم تطابق ابعاد براساس نظام تخيل روزانه و در هم‌آميختگي عناصر از ويژگي‌هاي نظام تخيل شبانه است."

گفتني است اين جلسه با پرسش و پاسخ ميان حاضرين و اساتيد پايان يافت.