منیژه کنگرانی، معاون پژوهشی و هنری فرهنگستان هنر، اظهار کرد: ضرورت دارد با سیاست‌گذاری مناسب و بازاندیشی، پژوهش‌ها به سمت چالش‌ها و مسائل مبتلابه جامعه سوق یابد تا بتواند در حل مشکلات امروز و رسیدن به وضعیت مطلوب آینده مفید واقع شود و از سوی دیگر، باید به دنبال راهکارها و قوانینی بود که کاربست و نتایج حاصل از پژوهش‌ها در تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات اجرایی ضرورت یابد.

منیژه کنگرانی، معاون پژوهشی و هنری فرهنگستان هنر، اظهار کرد: ضرورت دارد با سیاست‌گذاری مناسب و بازاندیشی، پژوهش‌ها به سمت چالش‌ها و مسائل مبتلابه جامعه سوق یابد تا بتواند در حل مشکلات امروز و رسیدن به وضعیت مطلوب آینده مفید واقع شود و از سوی دیگر، باید به دنبال راهکارها و قوانینی بود که کاربست و نتایج حاصل از پژوهش‌ها در تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات اجرایی ضرورت یابد.
به گزارش روابط‌عمومی فرهنگستان هنر، منیژه کنگرانی، معاون پژوهشی و هنری فرهنگستان هنر، درباره وظایف معاونت پژوهشی و هنری این فرهنگستان و نحوه عملکرد آن توضیح داد و گفت: معاونت پژوهشی و هنری فرهنگستان هنر، در ساختار مصوب جدید، از ادغام دو معاونت «علمی و پژوهشی» و «فرهنگی و هنری» شکل یافته است و سه مدیریت «مطالعات و تحقیقات راهبردی»، «پایش و ارزیابی سیاست‌های آموزش هنر» و «ارتباطات پژوهشی و عرضه آثار هنری» ذیل این معاونت فعالیت می‌کند. همان‌گونه که در عناوین هریک از مدیریت‌ها مستتر است، مباحث پایش و رصد فعاليت‌های آموزشی و پژوهشی و جريان‌های هنري كشور، سیاست‌پردازی و آینده‌پژوهی هنر، ذائقه‌شناسی و عرضه آثار هنری از موضوعات مهم مورد توجه این معاونت است که برای هر موضوع، گروه و کارگروه‌های تخصصی شکل گرفته و پژوهش‌ها و برنامه‌های متعددی پیش‌بینی شده و در حال اجراست.

او به تشریح دستاوردهای پژوهشی فرهنگستان هنر در دو دهه فعالیت این فرهنگستان پرداخت و ادامه داد: فرهنگستان هنر با هدف پاسداری از میراث و هنر اسلامی و ملی، و پیشنهاد سیاست‌ها و راهبردها برای ارتقای آن تشکیل شد و در این دو دهه، منطبق با اساسنامه، فعالیت‌های گوناگونی در حوزه‌های مختلف آفرینش هنری، آموزش و پژوهش هنری، نقد و نظریه‌پردازی و... در قالب‌های همایش و هم‌اندیشی، کارگاه، آفرینش و خلق اثر و انتشارات، ارائه کرده است. در این باره، می‌توان به برنامه‌ها و پژوهش‌های متنوع و متعددی در زمینه معرفی و تحلیل مکاتب هنری چون مکاتب تبریز، هرات، اصفهان، شیراز و معرفی مشاهیر و مفاخر برجسته هنر ایرانی‌اسلامی، از کمال‌الدین بهزاد، غیاث‌الدین نقشبند یزدی، صفی‌الدین ارموی، ابن‌سینا و فارابی و... تا هنرمندان معاصر، چون داریوش مهرجویی، حبیب‌الله آیت‌اللهی، خاندان تجویدی و... اشاره کرد. بهره‌گیری از رویکردها و نظریه‌های جدید هنر، طرح مباحث نقد هنر و زیبایی‌شناسی، حفظ و احیای گنجینه‌ها و هنرهای سنتی ازیادرفته هنر ایران، رویکردهای هنر معاصر، هنرهای چند‌رسانه‌ای و دیجیتال و... از موضوعات مورد توجهی است که با حضور صاحبان اندیشه و هنر به آن پرداخته شده و گزیده این فعالیت‌ها در آثار پژوهشی و نشریات و وب‌گاه فرهنگستان هنر بازتاب یافته است.

منیژه کنگرانی به اولویت‌های پژوهشی‌ای که این معاونت در دستور کار خود قرار داده اشاره و بیان کرد: این معاونت بر اساس رویکرد فعلی و اهداف تعیین‌شده، اولویت‌های پژوهشی را در چهار محور کلی تهیه و اعلام کرده است که عبارت‌اند از: «مطالعات سیاست‌گذاری و برنامه‌های توسعه‌ای در عرصه هنر کشور (با تأکید بر اسناد بالادستی)»؛ «مطالعات در عرصه نوآوری‌های هنری، هنرهای دیجیتالی و فناوری‌های نوین هنری»؛ «مطالعات تطبیقی و تحلیلی پژوهش و آموزش هنر در ایران و جهان با رویکرد آینده‌پژوهی» و «دیپلماسی هنر و قدرت نرم، وضعیت‌شناسی، آسیب‌شناسی و الگوبرداری».

معاون پژوهشی و هنری فرهنگستان هنر به نیازها، کاستی‌ها و ضرورت‌های پژوهشی در کشور پرداخت و تصریح کرد: بی‌شک، هر دوره و زمانی نیازها، اقتضائات و ضرورت‌های پژوهشی خود را دارد. شاید در نخستین سال‌های فعالیت فرهنگستان هنر و با کمبود منابع پژوهشی، برنامه‌های معاونت پژوهشی فرهنگستان در راستای تأمین محتوا و منابع پژوهشی و نظری برای جامعه هنری کشور و معرفی و حفظ و اشاعه ارزش‌های هنر ایرانی‌اسلامی انجام پذیرفت و در برنامه‌های مختلف، به معرفی مکاتب، مشاهیر و زیبایی‌شناسی ایرانی‌اسلامی پرداخته شد. هم‌زمان، این معاونت به معرفی رویکردها و روش‌های نوین مطالعاتی و نظریه‌پردازی و نقد هنر توجه نشان داد و منابع و آثاری پژوهشی در این حوزه منتشر کرد.
او افزود: نقش تأثیرگذار فرهنگستان هنر در زمینه بسط و گسترش رشته‌های میان‌رشته‌ای در هنر، مانند فلسفه هنر و نشانه‌شناسی هنر و نقد هنر و هنر تطبیقی، در نخستین دهه فعالیتش، به گفته اغلب پژوهشگران، انکارنشدنی است. این موضوعات خوش‌بختانه بعدها توسط دانشگاه‌ها و پژوهشگران ادامه داده شد و در جامعه گسترش یافت. امروزه، با توجه به ضرورت و خلأهای پژوهشی، این معاونت با تمرکز بر بخش دیگری از وظایف اساسنامه‌ای، بر چالش‌ها و مسائل کلان هنر، چون سیاست‌گذاری هنر، قوانین و موانع و مشکلات هنر در حوزه قانون‌گذاری، وضعیت‌شناسی و آسیب‌شناسی آموزش و پژوهش هنر، متمرکز شده است. ذائقه‌شناسی، زیبایی‌شناسی، خلق و عرضه آثار هنری، مسائل و چالش‌های انجمن‌ها، صنوف و جوامع هنری و آینده‌پژوهی و ترسیم آینده مطلوب هنر و ارائه طرح و پیشنهادهایی مؤثر در این راستا از اولویت‌هایی است که در دستور کار و برنامه‌های معاونت پژوهشی و هنری فرهنگستان هنر قرار گرفته است.

این پژوهشگر به روند مصوب‌شدن برنامه‌های پژوهشی پرداخت و توضیح داد: طرح‌های پژوهشی یا بر اساس نیازسنجی و درخواست گروه‌های پژوهشی و تخصصی فرهنگستان تدوین و در قالب اولویت‌های پژوهشی اعلام می‌شود و یا پژوهشگران طرح‌های پیشنهادی و موضوعات مورد توجه خود را به معاونت پژوهشی ارائه می‌کنند. این طرح‌ها پس از بررسی اولیه، برای داوری متخصصان حوزه‌های مرتبط ارسال و در نهایت، در شورای پژوهشی معاونت مطرح می‌شود و در صورت تأیید، بر اساس موضوع پژوهش، یا برای انتشارات ارسال می‌شود یا با تشکیل کارگروه تخصصی، درباره شکل ارائه تصمیم‌گیری می‌شود.

کنگرانی به تشریح فعالیت‌های فرهنگستان هنر در زمینه دیپلماسی هنر و اقتصاد هنر پرداخت و خاطرنشان کرد: دیپلماسی هنر و اقتصاد هنر، هر دو از موضوعات مورد توجه و اولویت‌های پژوهشی این معاونت است. در این باره، در سال 1393، همایشی ملی در حوزه اقتصاد هنر در ایران برگزار شد که مقالات همایش نیز منتشر شد، ضمن آنکه چند طرح پژوهشی درباره اقتصاد هنر ایران نیز در دست بررسی است.
در حوزه دیپلماسی هنر نیز، برنامه‌های متعددی در دست اقدام است؛ تشکیل کارگروه دیپلماسی هنر، با حضور مسئولان و کارشناسان سازمان‌ها و نهادهای مرتبط، و همچنین، برگزاری نشست‌های متعدد برای شناخت تجربیات جهانی و معرفی مدل‌های دیگر کشورها در حوزه سیاست‌گذاری و دیپلماسی هنر، مانند نشست ظرفیت‌های مشترک سینمای ایران و چین، از چنین برنامه‌هایی است. افزون بر آن، نخستین همایش ملی دیپلماسی هنر در بهار سال آینده پیش‌بینی شده که فراخوان آن منتشر شده است و علاقه‌مندان می‌توانند با رجوع به وب‌گاه فرهنگستان هنر، آثار خود را به وب‌گاه همایش مذکور ارسال کنند. در این باره، به انتشار منابع تخصصی در این حوزه به شکل ترجمه و تألیف توجهی ویژه شده است.

او به ساختار جدید معاونت پژوهشی در زمینه آموزش هنر نیز اشاره و اضافه کرد: با توجه به اهمیت آموزش هنر در جامعه، در ذیل این معاونت، مدیریت پایش و ارزیابی سیاست‌های آموزش هنر به این امر اختصاص یافته است که در سه سطح مختلف «آموزش عمومی هنر»، «آموزش پایه» و «آموزش عالی هنر» فعال است و ضمن تشکیل کارگروه‌های تخصصی، به پایش و وضعیت‌شناسی آموزش هنر در هریک از سطوح مذکور، اعم از وضعیت و مسائل پذیرش دانشجو، روش و شیوه‌های آموزش هنر، بررسی منابع و سرفصل‌های درسی دانشگاهی و منابع تخصصی در مقاطع مختلف تحصیلی، تشکیل رشته‌های نوین متناسب با ضرورت‌های امروزین و آینده جامعه، پرداخته است. سلسله نشست‌های تأملی در رابطه استادشاگردی در آموزش هنرها یکی از این برنامه‌هاست.

معاون فرهنگستان هنر سپس، به ارزیابی وضعیت پژوهش در هنر پرداخت و با انتقاد از ناکارایی برخی از پژوهش‌ها و یا نادیده‌انگاشتن پژوهش‌های خوب توسط متولیان امر تصریح کرد: هرساله پژوهش‌های بسیاری در قالب کتاب، مقاله، رساله‌های دانشجویی و... انجام می‌پذیرد که از نظر تعداد قابل‌توجه است، اما تأثیرگذاری این پژوهش‌ها در جامعه مورد پرسش است؛ زیرا، در انجام این پژوهش‌ها، نیازسنجی و اولویت‌های امروز کشور لحاظ نشده یا کمتر به آن توجه شده است؛ لذا، این پژوهش‌ها نمی‌تواند در حل معضلات و مسائل امروز جامعه تأثیرگذار باشد و نقشی کاربردی ایفا کند. از سوی دیگر، پژوهش‌های مناسب و خوبی هم انجام پذیرفته که متأسفانه، نتایج آن کمتر دیده شده و یا مورد توجه متولیان امر و سازمان‌ها و نهادهای مربوط قرار نگرفته است و در نتیجه، نتوانسته نقشی اثرگذار داشته باشد و منشأ تغییر و تحول در جامعه شود. لذا، ضرورت دارد با سیاست‌گذاری مناسب و بازاندیشی در این زمینه‌ها، پژوهش‌ها به سمت چالش‌ها و مسائل مبتلابه جامعه سوق یابد تا بتواند در حل مشکلات امروز و رسیدن به وضعیت مطلوب آینده مفید واقع شود. از سوی دیگر، باید به دنبال راهکارها و قوانینی بود که کاربست و نتایج حاصل از این پژوهش‌ها در تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات اجرایی ضرورت یابد.

منیژه کنگرانی، معاون پژوهشی فرهنگستان هنر، در پایان گفت‌وگوی خود از استادان، هنرپژوهان و پژوهشگران برای ارائه طرح‌ها، ایده‌ها و پیشنهادهایی درخصوص مسائل، چالش‌ها و راهکارهای توسعه هنر ایرانی‌اسلامی دعوت به همکاری کرد.