|
دومين روز از هم‌انديشي بررسي موسيقي خراسان و ماوراءالنهر با اجراي دوتار نوازي علي غلامرضايي برگزار شد. به گزارش روابط عمومي فرهنگستان هنر،دومين روز از هم‌انديشي بررسي موسيقي خراسان و ماوراءالنهر با اجراي دوتار نوازي علي غلامرضايي برگزار شد. پس از آن «آمنه يوسف‌زاده» دربارة تأثير ادبيات كلاسيك و عاميانه بر رپرتوار بخشي‌هاي شمال خراسان به ايراد سخن پرداخت و
 گفت: رامشگران خراسان برجسته‌ترين شخصيت زندگي موسيقيايي در اين منطقه هستند. وي افزود: اين رپرتوراها از مايه‌هاي چند زبانه و چند فرهنگي تغذيه مي‌شوند و حافظان تاريخ و سنت‌هاي كهن هستند. اين محقق مركز مطالعات فرانسه ضمن تأكيد بر اينكه ادبيات كلاسيك و عاميانه را نمي‌توان از هم جدا كرد عرفان را جزء لاينفك اين گونه ادبي دانست و در بخش ديگري از سخنان خود رپرتوارها را به سه دستة عاشقانه، مذهبي عرفان و قهرمانانه تقسيم كرد.  در ادامه عبدالولي عبدالرشيدف از تاجيكستان ضمن معرفي موسيقي شش مقام توضيحاتي دربارة موسيقي سنتي ماوراء النهر و آنچه امروز در تاجيكستان به عنوان موسيقي سنتي اجرا مي‌شود داد. رئيس آكادمي شش مقام تاجيكستان با اشاره به تفاوت موسيقي رديف دستگاهي ايران و موسيقي شش مقام گفت: در ايران همة مقام‌ها يك عنوان دارد كه براي سازهاي مختلف استفاده مي‌شود اما در موسيقي ما هر كدام از مقام‌ها از دو اسم تشكيل شده است. مثلاً نثر بيات يا چپ انداز عشاق كه اين تركيب براي دو ساز است. اولي نوع ضرب را نشان مي‌دهد و دومي پرده‌اي را كه موسيقي بوسيلة ساز اصلي بايد اجرا شود. او ادامه داد: ساز اصلي تاجيك سه‌تار نام دارد كه شبيه تنبور است و تنها تفاوت آن اين است كه اين ساز را هم با آرشه و هم با انگشت مي‌توان نواخت.  ساسان فاطمي يكي ديگر از حاضران در اين نشست پيرامون تفاوت سنت‌هاي موسيقي و جشن در شهرهاي ماوراءالنهر گفت: در مراكز شهري ماوراءالنهر به ويژه در بخارا، جشن نهادي است با اهميت اجتماعي اقتصادي فراوان كه بدون موسيقي معنا پيدا نمي‌كند. بنابراين موسيقيدان‌ها يكي از بازيگران اصلي صحنه جشن هستند كه خود به طور سنتي به دسته‌هاي مختلف تقسيم مي‌شوند. وي افزود: سازماندهي موسيقيدانان جشن و جايگاه آنها در اجتماع شباهت‌هاي بسياري با سازماندهي و جايگاه مطرب‌هاي شهري در ايران قديم داشته است. فاطمي گفت: آنچه در ارتباط با اين جشن‌ها و موسيقي‌ها مهم است يك نوع سازماندهي خاص زماني است كه در آن موسيقي به صورت يك رشته قطعات با نظم خاصي به هم پيوسته‌اند و با قطعات سنگين آغاز و به قطعات ضربي كه به تدريج به سبك مي‌رسند و كاملاً با فضاي جشن و موسيقي تطبيق پيدا مي‌كند.  در بخش دوم برنامه‌هاي دومين روز ابتدا حسين ميثمي دربارة وضعيت موسيقدانان خراسان در قرون دهم و يازدهم هجري گفت: پس از فروپاشي سلطنت آخرين بازماندگان دربار تيموري در هرات، خراسان تبديل به منطقه‌اي براي تاخت و تاز سه قدرت شكل گرفته يعني ايران، هند و ازبك‌ها شد. كه شرايط حاصله تأثيرات ژرفي را بر وضعيت موسيقيدانان آن ناحيه بر جاي گذاشت. ميثمي در ادامه به بررسي وضعيت موسيقيدانان خراسان در قرون دهم، يازدهم و دورة صفويه پرداخت و پيرامون مهاجرت موسيقيدانان به هندوستان و ماوراءالنهر و گسترش و اشاعة اين هنر نكاتي را يادآور شد. پس از ميثمي ريچاردولف از آمريكا دربارة تحول تعزيه در جنوب آسيا: وزن، ملودي و ماتم در محرم صحبت كرد.  ولف كه توضيحات خود و تحقيقاتش را با نشان دادن تصاويري از مراسم عزاداري امام حسين در پاكستان همراه كرده بود منظور از تعزيه را اشكال نمادين مختلفي دانست كه در اين مراسم به كار مي‌رود و گفت: شركت كنندگان به نوعي اشياء را تغيير و زينت مي‌دهند كه اين تغييرات براساس مكان زندگي، نوع لباس و ... متفاوت است . اما آنچه مهم است استفاده از اين عناصر براي نشان دادن ابهتي عظيم‌تر است. پس از سخنان ولف ميزگرد علمي همراه با پرسش و پاسخ با حضور محمدرضا درويشي، آمنه يوسف‌زاده، عبدالولي عبدالرشيدف و ساسان فاطمي برگزار شد. كه عمدة سؤالات پيرامون ويژگي‌هاي موسيقي شش مقام مطرح شد و عبدالرشيدف پاسخ گوي آنها بود. سپس سؤالاتي دربارة ناديده گرفتن ريتم در موسيقي امروز مطرح شد كه ساسان فاطمي در توضيح آن گفت: اين روزها بيشتر ريتم‌هاي4/6 يا 8/6 به كار مي‌رود و تصنيف تنها گونه آهنگ سازي شده است، چون تصنيف‌ها با وزن‌هاي سبك و  دورهاي كوچك سر و كار دارند و در آن وزن شعر بر وزن ملودي قابل تشخيص است اما وقتي دور طولاني و سنگين است تشخيص وزن عروضي مشكل مي‌شود. اختتاميه همايش بررسي موسيقي خراسان و ماوراء النهر اجراي موسيقي عبدالله سرور احمدي (نوازنده)، حبيب حبيبي‌فرد (آواز)، دوتار نوازي شرق خراسان بود. |
||
نسخه چاپي| نام : | |
| ایمیل : | |
| *نظرات : | |
| | |
| متن تصویر: | |
 |
|
|
