|
سومين هم انديشي تخيل هنري شيخ محمود شبستري روز گذشته در شهرستان شبستر آذربايجان شرقي به كار خود پايان داد. سومين هم انديشي تخيل هنري شيخ محمود شبستري روز گذشته در شهرستان شبستر آذربايجان شرقي به كار خود پايان داد.
در مراسم ديروز كه با حضور فرماندار شبستر و رئيس سازمان ميراث فرهنگي آذربايجان شرقي برگزار شد رئيس مؤسسه پژوهشي حكمت و فلسفه ايران با اعتقاد به اين كه عرفان علم الهي به معناي مطلق  است، به دو گرايش مهم عرفاني ابن عربي و عرفان خراساني اشاره كرد كه به گفته وي شبستري از اين دو تأثير پذيرفته است. وي گفت: گلشن راز كتابي است بي نظير كه نويسنده آن آموزه الهي را براي اولين بار به زبان فارسي و در يك الفيه آورده است و به جرأت مي توان گفت كه يك بيت شعر از اين كتاب عصاره صدها كتاب است. دكتر مهدي دهباشي هم در سخنراني خود اين نكته را متذكر شد كه استفاده از تمثيل توسط شيخ محمود راهي است براي رسيدن به معاني عاليه اي كه در بستر كلمات وجود ندارند. وي گفت: در عالم عرفان تقابل بين لفظ و معني يك پيش فرض است اما تشكيك در فاعل شناسايي هم وجود ندارد لذا نبايد براي كلمات وضع ثابتي قائل شد. دكتر شهلا خليل اللهيان كه در اين هم انديشي حضور ابن عربي را در گلشن راز شبستري موضوع كار قرار داده بود اين گونه نتيجه گيري كرد كه مي توان گلشن راز را فصوص  الحكم منظوم فارسي دانست. دكتر بتول مهدوي هم طي ارائه مقاله اي با عنوان وحدت وجود در آينه گلشن راز به اين نكته اشاره كرد كه در گلشن راز اين گونه نيست كه ظهور وحدت در كثرت، كثرت زائي واحد را اثبات كند بلكه اين تعين ها هستند كه پرده وحدت وجودند و اين تعين ها از نسبت ها حاصل شده اند. دكتر محمد ايلخاني، استاد فلسفه دانشگاه شهيد بهشتي به تقابل بين فيلسوف و خراباتي در پايان گلشن راز اشاره كرد و با بيان اين كه شبستري اوج مخالفت خود با فلسفه را آنجا نشان مي دهد، اظهار داشت: شبستري اثبات ايجابي خدا به واسطه عليت را نمي پذيرد چرا كه خداي او با منطق صوري نمي انديشد فيلسوف در بند تسلسل گير افتاده و بايد روي روش و موضوع انديشيدن خود تجديد نظر كند. دكتر سعيد رحيميان هم پس از اشاره به سؤالات عرفاني اي كه حسيني هروي از شبستري پرسيده است دو هدف را براي اين پرسش و پاسخ محتمل  دانست. اول اين كه حسيني هروي مي خواسته به اين طريقي مجموعه تعليمي از مشايخ عصر فراهم آورد و دوم اينكه در آن دوره امتحان كردن مدعيان عرفان او ناپسندي نمي نموده و مي توان اين نكته را هم اضافه كرد كه اين روش مي تواند در جا انداختن عنصر تفكر در عرفان تأثيرگذار باشد. حسن بلخاري قهي نيز در اين هم انديشي تأمل در معني نور سياه در عرفان اسلامي را موضوع قرار داد و تصريح كرد كه تاكنون چنين معنايي نه در قرآن و نه در روايات را شخصاً ملاحظه نكرده اما در رساله حي بن يقظان، ابن سينا به عنوان يك فيلسوف هم از اين نور سياه صحبت به ميان آورده است. دكتر احمد عسگري هم بحث خود را با اين پرسش آغاز كرد كه چرا گلشن راز با سؤال از چيستي تفكر آغاز مي‌شود. وي گفت: لاهيجي دليل اين امر را اين گونه ذكر مي كند كه مبحث از تفكر موقوف عليه معرفه الله است و با خود شناسي  مرتبط مي شود. از سوي ديگر به بيان دكتر عسگري در آن مقطع تعيين نسبت فكر با ذكر هم ضروري مي نموده كه در نهايت تعيين حدود اين دو به تمايز عرفان و تصوف خواهد انجاميد. پايان بخش هم انديشي شيخ محمود شبستري سخنراني لئونارد لوئيسون بود كه به گفته او انگيزه‌اش براي نوشتن كتاب فراسوي كفر و ايمان را زماني كه ديوان اشعار محمود مغربي را تصحيح مي كرده به دست آورده و از نظر او مغربي رابطه اي مستقيم با شبستري دارد و مي توان او را جزء مكتب شبستري يا تبريز به حساب آورد. |
||
نسخه چاپي| نام : | |
| ایمیل : | |
| *نظرات : | |
| | |
| متن تصویر: | |
 |
|
|
