|
دبير علمي همايش بين المللي «شاهنامه نگاري»، سير تحول و تطور هنر ايران پس از سرودن شاهنامه را قابل تامل دانست و بر ادامه فعاليت در اين حوزه تاکيد کرد. دبير علمي همايش بين المللي «شاهنامه نگاري»، سير تحول و تطور هنر ايران پس از سرودن شاهنامه را قابل تامل دانست و بر ادامه فعاليت در اين حوزه تاکيد کرد.
 به گزارش روابط عمومي همايش بين المللي شاهنامه نگاري، عبدالمجيد شريف زاده، دبير همايش در سومين روز اين برنامه که در زابل آغاز به کار کرد، با بيان اينکه امسال هزار و 100 سال از سرودن شاهنامه مي گذرد، بر لزوم فعاليت هاي ويژه در اين زمينه تاکيد کرد:«امسال بايد با شرايط ويژه اي به بررسي شاهنامه بپردازيم و پايه گذار فعاليت‌هاي جديد براي سال هاي بعد باشيم. در اين مورد بايد از بررسي شاهنامه و خلق کارهاي هنري توسط اين اثر آغاز کنيم.سير تحول و تطور هنر ايران پس از سرودن شاهنامه قابل تامل است.» او با اشاره به اين مطلب که برگزاري اين همايش دو سال قبل توسط گروه هنرهاي سنتي فرهنگستان هنر شروع شد، در مورد اهميت تحقيق درباره شاهنامه گفت:«شاهنامه را به عنوان نامورنامه ايرانيان مي شناسيم. کتابي که پس از سرودن، بيشترين تاثير را در فرهنگ و هنر ما داشته است و بر هنرهايي مانند تهذيب نسخ خطي اثري فراواني گذاشته است. ما بيشتر از جنبه ادبيات شاهنامه بايد به هنر ملهم از آن بپردازيم.»  بهمن نامور مطلق، دبيرکل همايش و دبير فرهنگستان هنر نيز در بخش ديگر مراسم افتتاحيه در زابل در مورد انتخاب اين شهر براي بخش دوم همايش توضيح داد:«زابل به عنوان يک مکان اسطوره اي، انتخاب خود فردوسي بود، زيرا گرشاسب، سام نريمان، زال و... در آن زندگي مي کردند. فردوسي يک شاعر و خيال پرداز صرف نبود، بلکه حکيمي بوده که تمام داستان هايش براساس منطق بوده و علت انتخاب زابل توسط فردوسي نيز ريشه تاريخي و اسطوره اي دارد. شاهنامه يک کتاب اسطوره اي است که براساس افسانه نيست و خود فردوسي هم گفته است که اگر قسمتي از کتاب براساس خرد نيست، رمزي در آن نهفته است.»  او همچنين دليل ديگر انتخاب زابل براي برگزاري همايش شاهنامه نگاري را توزيع منابع و معرفت هنري در سطح کشور ذکر و اظهار اميدواري کرد که استان سيستان و بلوچستان بتواند به عنوان يکي از قطب هاي علمي کشور قرار بگيرد:«سيستان مي تواند به عنوان يکي از قطب هاي علمي کشور، به خصوص در حوزه ادبيات و هنر مطرح شود. اين منطقه داراي محوطه هاي تاريخي بي نظير مانند شهر سوخته است که در ادامه برنامه هاي فرهنگستان در زمينه محوطه هاي تاريخي، درنظر داريم به بررسي شهر سوخته بپردازيم.» همچنين احمد قنبري، رئيس دانشگاه زابل و محمد مير، رئيس دانشکده ادبيات اين دانشگاه در مورد فعاليت هاي اين مرکز سخنراني کردند و پس از آن نوشين دخت نفيسي، مدرس دانشگاه در مورد سرگذشت شاهنامه نگاري ابراز داشت:«نسخه مصور شاهنامه که به پيش از سده هفتم هجري باز مي گردد، تا چند دهه قبل شناخته يا لااقل منتشر نشده بود. به همت شادروان دکتر مهدي غروي، برگ هاي جدا شده نسخه اي در مجموعه موسسه شرق شناسي گاما در بمبئي به عنوان يک شاهنامه کار ايران شناخته شد. با کارشناسي متعدد در شيوه خط نويسندگي نسخه بسيار نزديک به تعليق و سبک شناسي هاي تصويري آن که شباهت کامل با نقوش سفاليه هاي زرين فام و مينايي سده ششم و هفتم دارد. اين نسخه را نيز از سال هاي واپسين سده ششم يا آغازين سده هفتم دانسته اند.»  او افزود:«صفحات شاهنامه داراي چهار ستون است و کادر مجلس ها مستطيل افقي است که بر محور ستون ها قرار گرفته و نيمه پايين صفحه است. مطابق فرمول کلاسيک مجلس هاي تصويري ايران، عناصر روي يک خط افقي تنظيم شده، چهره انسان ها داراي ويژگي نژادي مردمان آسياي ميانه و ترکان سلجوقي بوده است که در آن هنگام قدرت حاکمه را تشکيل مي دادند و معيارهاي سليقه آن‌ها توسط هنرمندان اجرا مي شد.» نفيسي ادامه داد:«با آغاز بلواي مغولان و ناامني هاي خراسان، استادان اين خطه راهي مکان هاي امن تر جنوبي شدند. در شيراز با همان سبک و سياق به کار خود ادامه دادند و با جذب عناصر خاور دور، گونه اي تصويرگري شاهنامه را رواج دادند که به نسخه هاي متن شرح يا کوچک مشهور است و نه تنها به شبه قاره هند صادر شد بلکه تاثير فراوان در کار نقاشي آن خطه نيز داشته و به سبک اينجو مشهور است.»  اين مدرس دانشگاه در توضيح سرگذشت شاهنامه گفت:«سفر ديگر استادان خراسان به تبريز بود. در پايتخت جهان شمول ايلخانان مغول، استادان خراسان در تماس با نقاشان چيني و غرب قرار گرفتند. با اقتباس هايي از آن‌ها موفق به ساختن مجلس هاي زبردستانه شدند؛ ولي تحول اساسي در تصويرگري شاهنامه در ربع سوم و يا اواخر سده هشتم هجري در تبريز روي داد. در سده نهم در شيراز و هرات مجلس هاي تمام صفحه انجام شد. در طي سه سده هفتم تا دهم هجري نيز نگارگران نسخه هاي شاهنامه در خراسان، شيراز و تبريز تلاش کردند تا بيان بهتري از اين حماسه بزرگ را ارائه کنند که با بازگشت مجدد مرکز هنري کشور به تبريز، شاهکار اين فن با شاهنامه طهماسبي پديد آمد.» در پايان مراسم محمدمهدي هراتي، کارشناس هنرهاي سنتي درباره مولانا قوام الدين شيرازي مشهور به جامي به عنوان يکي از نگارگران شاهنامه توضيح داد:«او با تجربه هنري بيش از نيم قرن کتابت در نسخه هاي خطي از شمار کتاب آراياني است که در اغلب موزه هاي دنيا آثاري داشته است.» |
||
نسخه چاپي| نام : | |
| ایمیل : | |
| *نظرات : | |
| | |
| متن تصویر: | |
 |
|
|
