خانواده زنده ياد استاد «نياز محمدنيازي» پدر فرش تركمن ايران مجموعه‌اي از کتاب‌ها، نشريات، جزوات درسي و دست نوشته‌هاي استاد فقيد را به كتابخانه فرهنگستان هنر اهداء كردند.

به گزارش روابط عمومي فرهنگستان هنر، مجموعه‌اي از كتاب‌ها، نشريات، جزوات درسي و دست نوشته‌هاي استاد نيازي توسط خانواده ايشان به كتابخانه تخصصي فرهنگستان هنر اهداء شد. اين مجموعه شامل 212 نسخه جزوات درسي و دست نوشته‌هاي استاد است كه از اين تعداد 82 نسخه از آن به زبان روسي و ترکمن است و بقيه نشريات فارسي و لاتين و کتاب فارسي است. همچنين واژه نامه‌هاي دو زبانه روسي – فارسي، ترکمني – فارسي، نشريات تخصصي فرش به زبان فارسي از جمله نشريه فرش ايران با نام « قالي ايران» در مجموعه ياد شده قرار دارد.

ارزشمند‌ترين بخش اين مجموعه اهدايي، دست نوشته‌هاي استاد «نيازجان» به زبان فارسي و ترکمن است که شامل مقالات تخصصي در حوزه صنايع دستي به خصوص فرش ترکمن است. برخي از اين آثار شامل «تاريخ پيدايش صنايع دستي»، «مشکلات صنعت فرش دستبافت»، «فرايند يادگيري و آموزش بافت قالي»، «روش‌هاي چله کشي، احياي فرش از طريق آموزش»، «نقش زن در جامعه ترکمن»، «مجموعه‌اي از مقالات اقتصادي و اجتماعي در مورد فرش»،«دست بافته‌هاي عشاير»و «نمادها در قاليبافي» است.

«نياز محمد نيازي» که به پدر فرش ترکمن معروف است، فرزند « اراز محمد» از تاجران مشهور دهه ابتدايي سده 1300، در 11 فروردين 1303 در گميشان متولد شد. وي كه به «نياز جان» مشهور بود تحصيلات ابتدايي خود را در مدرسه گميشان گذراند و در سال 1355 با خانواده خود به‌گنبد كوچ كرد و در اين شهر ساكن شد.

استاد نيازي در سال 1356 در نمايشگاه فرش شركت كرد و اين انگيزه‌اي شد تا وي به اهميت فرش و نقشه‌هاي آن پي‌ببرد و طي پژوهش‌هايي كه در اين باره انجام داد، دريافت هر يك از طوايف تركمن نقش‌هاي خاص خود را دارند به اين ترتيب به دنبال احياء نقش‌هاي فرش افتاد و مطالعات خود را در اين زمينه گسترش داد. در طي اين پژوهش‌ها 811 نقش فرش را در ميان طوايف و تيره‌هاي قوم تركمن مورد شناسايي قرار داد كه هر كدام بازگو كننده بخشي از تاريخ و فرهنگ قوم تركمن هستند. استاد نيازي در طي 35 سال تحقيق و تفحص در نقش‌هاي فرش تركمني، در احياء اين نقش‌ها و نيز بالا بردن كيفيت فرش تركمن با بكارگيري فنون فرش ترکمن در خصوص طراحي و رنگرزي و با طراحي سيستم جديدي از دار عمودي توانست دار افقي ترکمن را تغيير دهد.

نيازي طي سال‌هاي گذشته براي معرفي فرش تركمن در بيش از 50 نمايشگاه داخلي و خارجي شركت كرد و مورد تقدير مسئولان استاني و كشوري قرار گرفت. چاپ تمبر يادمان و معرفي وي به عنوان چهره ماندگار فرهنگي و هنري از افتخارات اين استاد است.

استاد نياز محمد نيازي پس از 51 سال کار و تلاش و شناسايي هنر اصيل و ديرپاي فرش ترکمن، در سن 86 سالگي در 6 فروردين ماه سال 1389 دارفاني را وداع گفت و پيكرش در آرامگاه «آق‌قايه» گنبد به خاك سپرده شد.

براي ديدن تصاوير كتاب‌ها اينجا كليك كنيد