محمد علي معلم دامغاني، رييس فرهنگستان هنر براي نسخه خطي«سه مثنوي خواجوي كرماني» مقدمه نوشت. به گزارش روابط عمومي فرهنگستان هنر، در مقدمه اين كتاب آمده است: بسم الله الرحمن الرحيم
انجير فروش را چه بهتر انجير فروشي اي برادر من علي بن علي بن محمد معلم دامغاني و نه معلم اول و نه معلم ثاني، معلم فاني، معترف به ناداني، متظاهر به سخت جاني، متذوِّق متشاعر و نه شاعر و شاعر، ژاژخائي كژ نوايي از سلسله يقولون مالا تفعلون و انشاءالله نه از مالا يشعرون و مالا يعقلون. اَقلّ كَم به دانگي از شش دانگ و نَك و نالي از يك بانگ. بدين صفحه منور موسوم به سايت به شمار بايت انشاءالله صلاي تدريس و تحقيق در لغت و ادب پارسي و دري در انداخته جويا به دل و جان و گويا به بنان و بيان كه هان و هان زبان ما در شبيخون زمان ما بدستخون افتاده و اينك زاده و آزاده را شايد كه به شكرانه توانايي به شرط دانايي روي دل بخراشد و به رفع مشكل بخروشد و بكوشد و اين كوششي است بنا نهاده اولاً به توضيحات و تعريفات و كشف مغالطات و تحريفات نخست در جنس سخن و كلام در عرف خاص و عام، كه نثر پراكنده است يا نظم آكنده و مصنوع و مرسل آن چيست و كيست آنكه داد اين معني داده است و آن كم يا زياده است و دو ديگر در نوع اين هر دو در ايستادن كه مثلاً حد شعر، فرد و بيت است آيا يا مصراع شمعي است كه شعر بر آورده اوست و روشنايي شمع از زيت است. سرو میکوشد به خود تا مصرعی موزون کند. و اين انواع به شمار از فرد و دوبيت و رباعي و قطعه و قصيده و غزل و ترجيع و تركيب و بيت و فرد و مثنوي اثنين اثنين تا مثلث مربع و مخمس و مسدس و مسبع و مثمن و الخ. به ظاهر و فن كدامند؟ و در ابواب كه دريايي ناپيدا كرانه است به چه نامند؟ ستوده و ناستوده كدام است؟ مديحه را با مرثيه چه نسبت و فرق است؟ تمجيد و توحيد در كلام شاعر و كاتب چيست؟ نعت و منقبت و مديح به همه نوع كداماند؟ و چون بدينجا رسيديم سبيکه گفتار و اندازه و عيار آن چيست؟ مردمان همين سبكي شنيدهاند و ندانند كه در آن تعبيههاست از طرز و اسلوب كه به جنس و نوع و فصل بايستي معلوم باشد و نيز كلام چه در نوشته و چه در شعر لابد آهنگين است و اكنون كه از اجناس و انواع سخن به ميان آورديم اجراس سخن و اوزان و عروض آن چيست و الخ. باري به ياري خداي باري، نخستين دفتر «سنجه» سخن در رد اصحاب ايكه با عنوان سبيکه در سبك و طرز و اسلوب شعر؛ كل الشعر پس از نوروز بخواست خدا در اختيار هر كه جوياي ادب قرار خواهد گرفت و كلاسهاي مكتب ادب به دفع آفات غريب از جان زبان و كلامِ حسرت نصيب گشاده خواهد شد. اِنتَظِر و اينك نقد اين معني را ارزاني مقدمهاي در سبك سخن حافظ طرز سخن خواجو كه سطري از شطري است. |
نام : | |
ایمیل : | |
*نظرات : | |
| |
متن تصویر: | |
![]() |
![]() |
![]() |