هنرهای تجسمی یکی از موضوعاتی است که انتشارات فرهنگستان هنر، با نام اختصاری «متن» به آن دقت نظر فراوان داشته و در این سال‌ها بیشترین عناوین منتشر شده را به خود اختصاص داده است.

بسیاری از کتاب‌های حوزه تجسمی «متن» در میان هنرمندان، دانشجویان و هنرآموزان نام آشناست و علاقه‌مندان خود را دارد، با این حال معرفی اجمالی چند کتاب در این حوزه را با هم می‌خوانیم.

کتاب گوهر مقصود؛ منتخبی از آثار نستعلیق استاد حبیب رمضان‌پور است و شامل مجموعه 114 اثر خوش­نویسی از این هنرمند می‌شود که اغلب قالب‌های سنتی از سیاه‌مشق، چلیپا، سطر، ترکیبی‌نویسی، دفتری‌نویسی و همه دانگ‌های قلم از کتابت تا کتیبه را با مرکب سنتی و رنگی‌نویسی را در بر می‌گیرد. این آثار روی کاغذهای ابریِ آهار مهره شد­ة زرافشان و دست‌ساز دوران قاجاری، صفوی، تیموری و معاصر نوشته شده است و دربرگیرنده مضامین بلند قرآنی، دینی و اشعار وزین بزرگ­ترین شعرای پارسی‌گو و عرب است. علاوه بر این در کتاب، «کیوآرکد» 7 عدد از ویدئوهای با کیفیت استاد، در حال اجرای زنده از شروع تا پایان، شامل 3 قطعه سیاه مشق و 4 قطعه سطر جهت استفاده هنرآموزان جانمایی شده است.

گفتمان‌های هنر اسلامی مدرن؛ مطالعه جامعه‌شناختی هنر مدرن و معاصر در سرزمین‌های اسلامی، عنوان کتاب دیگری است که به کوشش و پژوهش محمدرضا مریدی، عضو هیئت علمی دانشگاه هنر، توسط انتشارات متن منتشر شده است. این کتاب به تحولات تاریخی هنر در ایران، ترکیه، مصر، عراق و دیگر کشورهای عربی در طول قرن بیستم اختصاص دارد و مشتمل بر هشت فصل است. فصل نخست، با عنوان «پرسش از هنر سرزمین‌های اسلامی در دوران مدرن و معاصر»، به مسئله پژوهش، پیشینه پژوهش، رویکرد پژوهش و مواردی از این دست می‌پردازد. «هنر سرزمین‌های اسلامی در گفتمان شرق‌شناسی» دومین فصل این کتاب را تشکیل می‌دهد. در فصل سوم، «هنر سرزمین‌های اسلامی در گفتمان‌ ملی‌گرا» را می‌خوانید. «هنر سرزمین‌های اسلامی در گفتمان بازگشت‌گرا» چهارمین فصل این کتاب است. «هنر سرزمین‌های اسلامی در گفتمان اسلام سیاسی»، «هنر سرزمین‌های اسلامی در گفتمان جهانی‌شدن»، «هنر سرزمین‌های اسلامی در گفتمان خاورمیانه» و «جمع‌بندی: شکل‌گیری گفتمان‌های هنر اسلامی مدرن» چهار فصل دیگر این کتاب‌اند.

محمدعلی رجبی دوانی، عضو پیوسته فرهنگستان هنر، کتابی را تحت عنوان حکمت و آداب معنوی در هنر اسلامی و تجلیات آن بر هنر انقلاب اسلامی ایران به نگارش درآورده است. این کتاب که در چهل‌ویکمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی، شایسته تقدیر شده است، شامل هفت فصل می‌شود. فصل اول «تفکر اسلامی، ساحت دل‌آگاهی» نام دارد که شامل پنج بخش «ساحت دل‌آگاهی»، «تقدیر تاریخی انسان در نظرگاه اسلامی»، «انسان دیده‌بان حق»، «انسان صاحبدل عاقل» و «سنت و طریقت معنوی در هنرهای سنتی» می‌شود. فصل دوم «فتوت و آداب جوانمردی‌» نام دارد که شش بخش «تاریخچه فتوت»، «معانی فتوت»، «خصایل جوانمردان»، «تعلیم و تعلم در اسلام»، « نظام استاد ـ شاگردی» و «سنت اجازه» را شامل می‌شود. در فصل سوم، با عنوان «هنر، معرفت قلبی انسان»، به سه بخش «هنر و عهد تاریخی آن»، «زبان و بیان در هنر» و «مقام و منزلت هنرمندان» پرداخته شده است. فصل چهارم «هنرهای اساطیری» نام دارد که شامل پنج بخش «ریشه‌های ملکوتی هنرهای اساطیری»، «نسبت دوره اساطیر با عصر امت واحده توحیدی»، «زبان رمزی در هنرهای اساطیری»، «هم‌سخنی با طبیعت» و «گذشت از طبیعت» می‌شود. فصل پنجم، با عنوان «ممیزات هنر اسلامی»، شامل نُه بخش «مقام هنر در حکمت اسلامی»، «زیبایی‌شناسی هنر اسلامی»، «صورت خیالی»، «هنر اسلامی، هنر مقدس»، «مظاهر هنر اسلامی»، «خوش‌نویسی»، «هنرهای صنایی»، «نگارگری» و «معماری» می‌شود. فصل ششم «هنر در زمانه غربت و انتظار» نام دارد که به پنج بخش «فرهنگ عصر جدید»، «غربت اسلام در پایان تاریخ بر مآثر اسلامی»، «هنر در عصر غربت و انتظار»، «هنر ایران پیش از پیروزی انقلاب اسلامی» و «نویدی به آینده روشن» می‌پردازد. فصل هفتم این کتاب نیز با عنوان «تجلی آداب معنوی در هنر انقلاب اسلامی» است که دوازده بخش «حقیقت انقلاب اسلامی»، «نقش رهبری در تحکیم انقلاب اسلامی و آداب معنوی هنر»، «شهادت‌طلبی زمینه‌ساز آداب معنوی هنر انقلاب اسلامی»، «تجلیات فرهنگ و آداب معنوی انقلاب اسلامی بر آثار هنری پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران»، «عکاسی»، «خوش‌نویسی»، «نقاشی»، «گرافیک»، «نگارگری»، «کاریکاتور»، «مجسمه‌سازی» و «در مسیر آینده روشن» را در بر دارد.

حسین طاهرزاده بهزاد، تألیف علی‌اصغر میرزایی مهر؛ مرقع هندوایرانی، از مجموعه آثار دوره صفوی؛ شاهنامه ابراهیم سلطان، به کوشش و پژوهش فیروزه عبدالله یوا و چارلز ملویل؛ سطر مستور ( تاریخ و سبک‌شناسی کوفی شرقی)، مهدی صحراگرد؛ دو کتاب مکتب نگارگری شیراز و مکتب نگارگری اصفهان، تألیف یعقوب آژند؛ هنر ایران عصر قاجار در مجموعه‌های مجارستان (1210 م- 1343 ق)؛ مجموعه دو جلدی شاهکارهای هنر ایران در مجموعه‌های لهستان و ده‌ها کتاب دیگر از جمله کتاب‌های حوزه تجسمی است که در انتشارات متن به نشانی وبگاه https://matnpub.ir می‌توانید، تهیه کنید.