رئیس فرهنگستان هنر، با مشارکت در برنامه تلویزیونی «حماسه‌خوان»، از زنده‌یاد استاد محمود فرشچیان و تأثیرش در نگارگری و نقاشی ایران، گفت و توضیح داد: هنرمند وقتی چون استاد فطری و ایرانی باشد و بر اساس این فطرت پاک دست به آفرینش هنری بزند، به چنین جایگاه رفیعی خواهد رسید.

به گزارش روابط‌عمومی فرهنگستان هنر، برنامه تلویزیونی «حماسه‌خوان» شبکه یک سیما، سه‌شنبه، 21 مرداد 1404، با حضور مجید شاه‌حسینی، رئیس فرهنگستان هنر؛ و عبدالحمید قدیریان، عضو پیوسته این فرهنگستان؛ پخش شد و میهمانان در آن به ابعاد شخصیتی و حضور اثرگذار استاد فرشچیان در نقاشی و نگارگری ایران پرداختند.
شاه‌حسینی، با ذکر این‌که هر قومی یک شناسنامه قومی دارد که آن قوم را به آن صفات می‌شناسند، گفت: در نگاه متعارف، شاهنامه را شناسنامه قوم ایرانی می‌دانند و برای شناخت نظام ارزشی ایرانیان قدیم، باید شاهنامه‌پژوهی کنیم. بر اساس شاهنامه فردوسی، ایرانی موجودی است که به فره ایزدی معتقد است، ضعیف‌نواز و یاریگر مظلوم است. اسلام تنها دینی بود که وارد ایران و پذریرفته شد. آیین‌های مختلف بارها وارد ایران شدند؛ ولی ایرانیان آخرین نسخه اسلام، یعنی شیعه اثنی‌عشری، را پذیرفتند که با شناسنامه قومی آن‌ها، بر مبنای فتوت و جوانمردی و حریت، منطبق بود.
او ادامه داد: نظام ارزشی حاکم بر آثار زنده‌یاد فرشچیان نیز با این روح منطبق بود. ایشان آثاری درباره شاهنامه دارند که آن روح ملی و ارزش‌های ایران ایشان را در آن‌جا می‌توانیم جست‌وجو کنیم. نگاه عرفانی‌شان، در آثاری مانند «شمس و مولانا»، و نگاه دینی‌شان، در آثاری مانند «عصر عاشورا» و «ضامن آهو»، نمایان است. آثار ایشان، در ساحت دین و منظر یک هنرمند متکثر، بسیار ارزشمند و درخور توجه است. شناسنامه قومی ایرانی، که تأیید قرآنی نیز دارد، در جان ایشان جاری بود. هنرمند وقتی چون استاد فطری و ایرانی باشد و بر اساس این فطرت پاک دست به آفرینش هنری بزند، به چنین جایگاهی خواهد رسید.

قدیریان نیز در این برنامه، با ذکر این‌که از پیش از انقلاب با آثار ایشان آشنا بوده است، گفت: نقل‌قول‌های فراوانی درباره روش و سلوک استاد شده است؛ ولی آن‌چه برای من بسیار ارزشمند است سلوک و صداقتی است که ایشان داشتند و همیشه تأکید می‌کردند که من از دروغ و رفتارهایی که منطبق بر ذاتم نیست خوشم نمی‌آید. سلوک خود را در صداقتشان تعریف می‌کردند. جایگاه خود را نیز یافتند. وقتی با نگاه توحیدی می‌نگریم، آقای فرشچیان و تابلو «عصر عاشورا»یشان دو سال پیش از انقلاب دل‌های انسان‌های خداجو را درباره فهم عاشورا یکسو می‌کند. تا قبل از این تابلو، هیچ کدام از آثاری که درباره عاشورا خلق شده بود تأثیری را که این تابلو در یکسوسازی دل‌ها گذاشت به وجود نیاورد. آثار او انعکاس هستی‌شناسی خود او هستند و این مسیر و سلوک ایشان، به زعم من، باید در دانشکده‌های هنری تدریس شود.

فایل کامل این گفت‌وگو را اینجـا ببینید.