آرم فرهنگستان هنر
نقاشي‌هاي بقاع متبركه در ايران
نقاشي‌هاي بقاع متبركه در ايران تاریخ ثبت : 1391/02/19
طبقه بندي : کتاب ,
موضوع : نقاشي‌هاي بقاع متبركه در ايران
نویسنده : علي‌اصغر ميرزايي مهر
عکس :
ویراستار : مهدي صحراگرد
چاپ اول : پاييز 1386
چاپ و صحافي : گلچين
تعداد صفحات : <#f:19/>
اطلاعات بیشتر : مقدمه توسعه‌ي جدي نقاشي‌هاي عاميانه‌ي مذهبي را در سده‌ي يازده هجري مي‌توان بازجست. عوامل چندي در پيدايش و تقويت اين نوع نقاشي در نيمه‌ي دوم حكومت صفوي مؤثر بود كه برخي از آنها عبارتند از: الف. رشد طبقه‌ي متوسط شهري ب. توسعه‌ي بازرگاني و آشنايي نسبي با هنر ديگر سرزمين‌ها ج. عدم تمركز هنرها در دربار د. افزايش ثروت عمومي در جامعه؛ در نتيجه پديدار شدن اوقات فراغت هـ . مردمي شدن ادبيات (در مكتب اصفهان يا هندي) و. گسترش كمي سواد در جامعه‌ي شهري ز. جنگ و تنش سياسي ـ مذهبي پيوسته با رقيب ديرينه يعني عثماني‌ها، كه نتيجه‌اش رشد تعصبات مذهبي بود. ح. رواج و تعميق انديشه‌هاي شيعي در ميان مردم ط. نياز حاكمان به تبليغات سياسي كه كاملاً با مذهب همراه بود. در گستره‌ي نقاشي‌هاي عاميانه‌ي رايج در سده‌هاي اخير، اگر چه مكتب نقاشي قهوه‌خانه‌اي شاخص‌ترين است، ولي طي دو ـ سه سده‌ي گذشته، هنرهاي تصويري عاميانه در مسيرهاي موازي رشد يافته و توده‌ي مردم با آن ارتباطي تنگاتنگ برقرار كرده‌اند و در مسير اين پيشرفت‌ها، به شاخه‌هاي تازه‌تري تكثر يافته است. مثلاً نقاشي پشت شيشه، مصورسازي كتاب‌هاي عاميانه‌ي مذهبي، پرده درويشي‌ها (پرده‌هاي نقالان) عيدي‌سازي، نقاشي‌هاي ديواري امامزاده‌ها و بقاع متبركه، كه هرچند تقريباً از عهد صفوي آغاز شد، اوج‌گيري اغلب اين هنرها در دوره‌ي قاجار، همگام با رشد تعزيه بود. در اثر تحولات سريع اجتماعي، در عصر ما اين نوع آثار مورد بي‌مهري واقع شده، كم‌كم از پاي درآمد و حتي از يادها رفت. پژوهش حاضر كوششي است براي بازشناسي ارزش‌هاي چشمگير هنري و پايگاه اجتماعي و فرهنگي نقاشي‌هاي روايي عاميانه و مذهبي، كه تا چندي بر ديوار بقاع متبركه جلوه‌گري مي‌كرد ولي امروزه فقط نمونه‌هايي انگشت‌شمار از آنها به‌جامانده است. فهرست مقالات پيشگفتار مقدمه فصل اول: نگاهي به بقاع متبركه در ايران آرامگاه‌سازي و ارتباط آن با تفكر شيعي معماري بقاع و تنوع آن جايگاه بقاع در باور مردم بقاع متبركه بستر هنرهاي سنتي و عاميانه فصل دوم: نقاشي‌هاي بقاع متبركه نقاشي ديواري در دوره اسلامي سابقه نقاشي بر ديوار بقاع متبركه پراكندگي بقاعي كه هنوز نقاشي دارند تشابه ساختاري نقاشي‌هاي بقاع بازسازي‌هاي مداوم و چندلايه بودن نقاشي‌ها فصل سوم: زيبايي‌شناسي نقاشي‌ها مواد و فن اجرا مضمون نقاشي‌ها تركيب‌بندي‌ها نمادشناسي رنگ نمادشناسي عناصر آييني نقاشان فصل چهارم: سبك‌شناسي نقاشي‌ها ويژگي‌هاي تصويري تأثيرپذيري از ديگر هنرها همگامي با خوشنويسي همگامي با ادبيات عاميانه روايي همگامي با هنر نمايشي تعزيه فصل پنجم: گيلان خاستگاه نقاشي‌هاي بقاع زمينه‌هاي جغرافيايي زمينه‌هاي تاريخي و مذهبي فصل ششم: تفسيري از چند نقاشي ظهر عاشورا به ميدان رفتن ابوالفضل (ع) جنگ قاسم (ع) با پسران ازرق شامي سخن آخر كتابنامه
تعداد نمایش : 4251 <<بازگشت
منو اصلی
 

مؤسسات تابعه

پژوهشکده هنر
مؤسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری
مؤسسه فرهنگی هنری صبا

پیوندها

فرهنگستان‌های ایران
دانشگاه‌ها و دانشکده‌ها
مؤسسات پژوهشی
یاد استاد
پورتال قدیم

تماس با ما

ساختمان مرکزی : تهران- خیابان ولیعصر، پایین‌تر از چهارراه طالقانی، شماره 1552
كدپستي : 1416953613
تلفن : 5 - 66954200 دورنگار : 66951167
رایانامه : honar@honar.ac.ir
کلیه حقوق متعلق به این پورتال برای فرهنگستان هنر محفوظ است.