آرم فرهنگستان هنر
مجموعة هنر‌پژوهي
مجموعة هنر‌پژوهي تاریخ ثبت : 1391/02/31
طبقه بندي : کتاب ,
موضوع : مجموعة هنر‌پژوهي
نویسنده : تقي اكبرزاده
عکس :
ویراستار : حسن بيانلو
چاپ اول : آذر1382
چاپ و صحافي : طراحان فردا
تعداد صفحات : <#f:19/>
اطلاعات بیشتر : اشاره معاونت پژوهشي فرهنگستان هنر، در دوره جديد فعاليتهاي پژوهشي خود، مجموعه‌اي با عنوان «هنر‌پژوهي» طراحي كرده است، اين مجموعه شامل سه گروه1. نشستها، 2. سخنرانيها و 3. هم‌انديشيهاي گوناگون در رشته‌ها، گرايشها و موضوعات مختلف هنري است. واحد پژوهشنامه معاونت پژوهشي، در كنار فعاليت اصلي خود_ كه همانا آماده‌سازي پژوهشنامه براي هر يك از گروههاي تخصصي و پژوهشي فرهنگستان هنر است_ نتايج اين مجموعه را در قالب كلي «هنر‌پژوهي» و به تفكيك گروههاي سه‌گانه آن به عنوان نظرات شخصي افراد شركت‌كننده_ و نه الزاماً نظر رسمي فرهنگستان‌هنر_ براي استفاده پژوهشگران، هنرمندان، دانشجويان و ساير علاقه‌مندان هنر منتشر خواهد كرد. آنچه درپي مي‌‌آيد، متن دهمين نشست از اين مجموعه است كه به مناسبت برگزاري همايش بين‌المللي بزرگداشت كمال‌‌الدين بهزاد زودتر از مجلدات قبلي و در مدت زمان بسيار محدود (2روز) منتشر شده است. ساير مجلدات اين مجموعه، در مرحله آماده‌سازي است كه به زودي منتشر خواهد شد. عناوين نشستهاي قبلي در صفحه آخر آمده است. واحد پژوهشنامه معاونت پژوهشي فرهنگستان هنر تجليل از بهزاد، تجليل از گذشته پرافتخار و هنرمند بي‌نظيري است كه فرهنگستان هنر جمهوري اسلامي ايران با افتخار با همكاري ديگر نهادهاي فرهنگي و هنري انجام مي‌دهد. تجليل از بهزاد، قدرشناسي از سنتهاي عميق و غني نگارگري، به‌ويژه تجليل از جسارت و نوآوريهاي اين هنرمند در عناصر گوناگون نگارگري است. بنابراين، شناخت بهزاد، شناخت بخش مهمي از هويت ملي‌ـ اسلامي فرهنگ و هنر ايراني است. فرهنگستان هنر ضمن بزرگداشت چنين گنجينه‌هاي انساني كوشيده است، شرايط پيوند ميان هنرمندان بزرگ معاصر با مهم‌ترين و بارزترين چهره‌هاي فرهنگي گذشته خويش را فراهم آورد. با اين هدف از طرح ارزنده جناب آقاي مهدي حسيني عضو محترم گروه هنرهاي تجسمي فرهنگستان هنر با موضوع برپايي نمايشگاهي با عنوان «بهزاد در خاطر و خيال من» استقبال شد و با كوشش رئيس و اعضاي محترم گروه هنرهاي تجسمي و با دعوت از عده‌اي از هنرمندان بزرگ معاصر كشور طرح اجرا شد. «من»هاي بهزاد و «بهزاد»هاي من در اغلب آثار ارتباط شخصي و خيالي هنرمندان با آثار بهزاد و مكتب هرات به چشم مي‌خورد، به سخن ديگر، هر هنرمندي با توجه به ويژگيهاي هنري و دروني خود با بخشي از شخصيت و يا آثار او ارتباط برقرار كرده است. رنگ، شكل، فضا و ساختار هندسي، عناصر فيگوراتيو و مضمون از عوامل اين پيوند است. بخش بزرگي از اين نمايشگاه «من»هاي بهزاد است كه در نهان و ژرفناي خاطرات ازلي همه هنرمندان اين سرزمين بهشتي با گوناگونيهاي شخصي و فردي حضور دارد. درواقع، نگاه دوباره به آثار بهزاد، نگاهي به خويشتن و همچنين ايجاد پيوندي نه تنها بيروني و تاريخي، بلكه دروني و تخيلي است. مي‌توان اطمينان داشت پيوند هنرمندان معاصر با «بهزاد»هاي اين سرزمين و با حفظ ويژگيهاي شخصي و زماني خود، دستاوردهاي بسياري را دربر خواهد داشت. بي‌شك تجربيات «بهزاد در خاطر و خيال من» مي‌تواند زمينه غنا و كمال چنين فعاليتهايي باشد، به‌ويژه آنكه در آينده نزديك، براي «سلطان‌محمد» و «رضا عباسي» نيز مراسم بزرگداشتي برپا خواهد شد. نشست حاضر با اين هدف برپا شد كه نقد بي‌پيرايه و كارشناسانه، راهگشاي برنامه‌هاي آتي ما باشد. بر خود لازم مي‌دانم از كارشناسان گرانقدر حاضر در نشست، همكاران محترم معاونت پژوهشي و نيز معاونت اطلاع‌رساني فرهنگستان ‌هنر براي برگزاري نشست و آماده‌سازي و چاپ متن آن در مدت زمان بسيار كوتاه تشكر كنم. معاون پژوهشي فرهنگستان هنر ريشه در گذشته و رو به آينده «بهزاد» كيست؟ بهزاد نگارگر و مدير هنري سده نهم هـ. ق در دربار سلطان‌حسين بايقراء و وزير با‌تدبيرش اميرعلي‌شير نوايي و بعدها رئيس كتابخانه سلطنتي شاه‌اسماعيل اول است. پس از پنج قرن، چه عاملي است كه او را چنين جاودانه ساخته است؟ بهزاد نگارگري است كه در پيوند با زمان، انديشه مي‌كند و به آفرينش هنري دست مي‌زند. اگر از چه مضمونهاي قرآني و ادبي براي تبيين جهان‌بيني‌اش سود مي‌‌برد، ولي از طريق فضاست كه اين تجربه تصويري را نمودي رؤيت‌شدني مي‌دهد و از اين رهگذار، تجربه بصري خود را با دنياي وسيع‌تري منتقل مي‌سازد. فضا در نگاره‌هاي بهزاد، جلوه‌اي يك‌سويه و ايستا ندارد، بهزاد همراه با متن و مضمون حركت مي‌كند و با اين حركت. كه ريشه در عالم خيال دارد. ذهن بيننده را با خود، به پويايي و جولان سوق مي‌دهد و از اين طريق، از هر گوشه‌اي از نگاره‌اش، تجربه نامكرر و تازه‌اي پديدار مي‌شود كه سامان‌بخش اثر اوست. زمان در آثار بهزاد، زمان متوقف و معين آثار شناخته شده متعارف نيست. در آثار او بيننده نوعي زمان «بي‌زمان» را نظاره‌گر است كه تنها در دنيايي فراتر از عالم محسوس به تجربه درمي‌آيد. فرم در آثار اين نگارگر، هرچند از عناصر شناخته‌شده‌اي چون: انسان، طبيعت و عناصر معماري، برگرفته شده است، ولي از نظر طرح و برنامه‌ريزي، ساختار استحاله شده و در عين حال فروتني را به خود گرفته است كه تنها در ذهن انسان انديشمند و خلاقي چون بهزاد امكان شكل‌گيري مي‌يابد. ساختار هندسي آثار كمال‌الدين بهزاد نيز، ضمن انسجام و ايجاد ارتباط ميان عناصر گوناگون (از طبيعت و مصنوع) نوعي از هندسه است كه تنها مي‌توان آن را «هندسه قدسي» ناميد. اصولاً هندسه با دنياي محسوسات و فضاي اثبات‌شدني پيوند دارد، ولي در آثار بهزاد و عموماً نگارگري سنتي ايران، نوع ‌نويني از هندسه به كار بسته شده است كه ريشه در عالم معنا دارد. در اين عالم، جسم وجود دارد، ولي فاقد حجم و وزن است. نور وجود دارد، ولي سايه در آن رخنه ندارد. طبيعت به تجربه درمي‌آيد، ولي بيرون از شكل تجريه‌نشدني و سلبي است كه عموماً طبيعت به نظاره درمي‌آيد در اين آثار فُرم و فضا شكل سيّال و شفافي به خود مي‌گيرد كه بيرون از شناخت عادي جهان متعارف است. به هنگام نظاره آثار بهزاد، چشم در نقطه مشخصي از نگاره، ساكن نمي‌ماند. قلم خلّاق و خيال‌انگيز او با عناصر ثابت و متوقف سر و كاري ندارد، بلكه داراي حركت است و ذهن بيننده را به برون، درون، اندرون، بالا، پايين، جانب و پهلو مي‌كشاند و از هر لحظه حضور بيننده، فضاي جديد و تجربه‌نشده‌اي را مكرر مي‌كند. چنانچه به مجموعه ويژگيهاي آثار بهزاد، كه برخي از آن مرور شد، توجه شود، به‌صراحت مشخص مي‌شود كه ساختار ذهني آفريننده آن، مدرن است و توان آن را دارد كه پايگاه رفيع و در عين حال سازنده‌اي براي جهان‌بيني معاصر دربر داشته باشد. با اين نيت نمايشگاه «بهزاد و خيال و خاطر من» شكل گرفت و بسياري از فعالان و هنرمندان معاصر هنرهاي تجسمي از آن استقبال كردند. نمايشگاه حاضر بازتاب عيني و ملموس آن است. همچنين اين نمايشگاه، تلويحاً پيامي نيز به همراه دارد كه: مي‌توان با حفظ اصالتهاي فردي و عامل زمان، ريشه در گذشته و رو به آينده داشت. مهدي حسيني اسامي هنرمندان نمايشگاه ● آيدين آغداشلو، بدون عنوان ● حبيب‌الله آيت‌اللهي، بدون عنوان ● نگاره آيت‌اللهي، بدون عنوان ● محمد احصايي، بدون عنوان ● مرتضي اسدي، بدون عنوان ● مينو اسعدي، بدون عنوان ● احمد اسفندياري، بدون عنوان ● ايرج اسكندري، بدون عنوان ● هانيبال الخاص، بدون عنوان ● يعقوب امداديان، در ستايش كمال‌الدين بهزاد ● رضا بانگيز، بدون عنوان ● ناصر پلنگي، بدون عنوان ● آنه محمد تاتاري، بدون عنوان ● علي ترقي‌جاه، بدون عنوان ● محمد‌علي ترقي‌جاه، بدون عنوان ● جبيب توحيدي، بدون عنوان ● صداقت جباري، بدون عنوان ● محمدابراهيم جعفري، بدون عنوان ● كاظم چليپا، بدون عنوان ● سيدمهدي حسيني، بدون عنوان ● منصوره حسيني، خروش ● عبدالمجيد حسيني‌راد، بدون عنوان ● جمشيد حقيقت‌شناس، بدون عنوان ● بهرام دبيري، بدون عنوان ● مرتضي دره‌باغي، بدون عنوان ● مصطفي دره‌باغي، بدون عنوان ● علي ذاكري، بدون عنوان ● جلال شباهنگي، بدون عنوان ● كورش شيشه‌گران، تركيب تجريدي ● رضوان صادق‌زاده، بدون عنوان ● حبيب‌الله صادقي، باز شوق يوسفم دام گرفت● ادهم ضرغام، بدون عنوان ● فرشته غازي‌راد، بدون عنوان ● عبدالمجيد قديريان، بدون عنوان ● مرتضي گودرزي (ديباج)، بدون عنوان ● مصطفي گودرزي، تجلي● مهرداد محبعلي، بدون عنوان ● محمد معمارزاده، بدون عنوان ● فرشيد ملكي، بدون عنوان ● مير‌حسين موسوي، بدون عنوان ● مصطفي ندرلو، بدون عنوان ● جواد نوبهار، بدون عنوان ● علي وزيريان، بدون عنوان ● حسن ياقوتي، بدون عنوان ترتيب آثار در صفحات: رديف اول راست به چپ (2،1) رديف دوم راست به چپ: (4،3) / ترتيب نام هنرمندان در صفحات: از راست به چپ: (4،3،2،1)
تعداد نمایش : 2801 <<بازگشت
منو اصلی
 

مؤسسات تابعه

پژوهشکده هنر
مؤسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری
مؤسسه فرهنگی هنری صبا

پیوندها

فرهنگستان‌های ایران
دانشگاه‌ها و دانشکده‌ها
مؤسسات پژوهشی
یاد استاد
پورتال قدیم

تماس با ما

ساختمان مرکزی : تهران- خیابان ولیعصر، پایین‌تر از چهارراه طالقانی، شماره 1552
كدپستي : 1416953613
تلفن : 5 - 66954200 دورنگار : 66951167
رایانامه : honar@honar.ac.ir
کلیه حقوق متعلق به این پورتال برای فرهنگستان هنر محفوظ است.