آرم فرهنگستان هنر
رسالة شرفيّه به خط صفي‌الدين ارموي، موسيقي‌دان قرن هفتم هجري قمري
رسالة شرفيّه به خط صفي‌الدين ارموي، موسيقي‌دان قرن هفتم هجري قمري تاریخ ثبت : 1391/02/30
طبقه بندي : کتاب ,
موضوع : رسالة شرفيّه به خط صفي‌الدين ارموي، موسيقي‌دان قرن هفتم هجري قمري
نویسنده : صفي‌الدين ارموي
عکس :
ویراستار : <#f:16/>
چاپ اول : زمستان 1383
چاپ و صحافي : شادرنگ
تعداد صفحات : <#f:19/>
اطلاعات بیشتر : سخن‌ ناشر هنر حاصل ذوق و حسن زيبا‌شناختي هنرمند و تجربيات و آموخته‌هاي اوست. در اين مسير، او در تعامل با هنر و دانش اقوام و ملل ديگر به غناي تجربة خود مي‌افزايد و افق ديد خويش را مي‌گسترد و از اين رهگذر است كه آثار و انديشه‌هاي هنري به منصة ظهور مي‌رسد و ميراث هنري شكل مي‌گيرد. اين ميراث هنري جلوة تلاش هنرمندان، انديشمندان و انسان‌هايي است كه در آفرينش اثري زيبا سهم داشته‌اند. درواقع آنچه به‌عنوان دست‌ساخته‌اي انساني در قالب بنايي عظيم، مجسمه‌اي زيبا، تابلو نقاشي‌اي چشم‌نواز و خطوطي اسرارآميز خودنمايي مي‌كند، تحت تأثير انگاره‌ها و انديشه‌هاي رايج در تمدن‌هاي گوناگون بشري است. مهم آن است كه اين ميراث را بشناسيم و ابعاد گوناگون_ هنري، فلسفي، تاريخي، جامعه‌شناسي، انسان‌شناختي و ... آن را تحليل و بررسي كنيم. بر همين اساس فرهنگستان هنر در چارچوب رسالتي كه در نشر، ترويج و حمايت از هنر برعهده دارد، علاوه‌بر برپايي همايش‌هاي بين‌المللي، هم‌انديشي‌ها و نمايشگاه‌هاي مختلف، با انتشار مجموعه آثاري در حوزه‌هاي گوناگون هنر سعي دارد پاسخگوي نياز هنرمندان و محققان اين عرصه باشد. كتاب حاضر كه به مناسبت برگزاري همايش بين‌المللي صفي‌الدين ارموي بنا به توصية شوراي علمي همايش به صورت نسخه عكسي چاپ مي‌گردد، براساس شواهد موجود به لحاظ تاريخ كتابت قديم‌ترين نسخة شناخته شدة رسالة شرفية ارموي است. نسخة مزبور به شمارة 73.s در كتابخانة دانشگاه ييل امريكا نگهداري مي‌شود كه ميكروفيلم آن در كتابخانة دانشگاه تهران به شمارة 5097 ثبت شده است. كتاب حاضر براساس اين ميكروفيلم چاپ و منتشر مي‌گردد. رسالة شرفيه دومين رسالة ارموي در علم موسيقي است. در صحت انتساب اين رساله به ارموي همين بس كه برخي از ابهاماتي كه دربارة ادوار گفته شده است، دربارة شرفيه وجود ندارد. اين كتاب به لحاظ ارزش و اعتباري كه از زمان مؤلف تاكنون در بين موسيقي‌دانان كسب نموده است، بارها نسخه‌برداري شده كه بسياري از نسخ مذكور از بين رفته‌اند و برخي از نسخه‌ها نيز از حوادث زمان مصون مانده و اكنون در كتابخانه‌ها و مراكز معتبر علمي و فرهنگي جهان نگهداري مي‌شوند. رسالة شرفيه به نام‌هاي مختلفي چون: رسالة شرفيه في‌النسبت التأليفيه، كتاب الموسيقي، رساله الشرفيه في‌علم النسب التأليفيه و الاوزان الا‌يقاعيه، الرساله الشرفيه، رسالة شرفيه، رساله الشرفيه في‌النسب التأ‌ليفيه، رسالة ‌شرفي و گاه نيز به اختصار شرفيه ناميده است. ارموي در توضيح علت تأليف آن مي‌نويسد: اين رساله مشتمل بر نسبت‌هاي تأليفي است به طريقي كه دانشمندان قديم يونان استنباط نموده‌اند به‌علاوه چيزهايي كه در نوشته‌هاي ايشان و كتاب‌هاي گوناگون تازه يافت نمي‌شود بر آن افزوده‌ام و اكنون آن را تقديم كتابخانة هارون پسر... شمس‌الدين محمد.... جويني مي‌كنم.... اين كار به دستور و فرمان خود او انجام گرفته و مشتمل بر پنج مقاله است... 1. في الكلام علي‌الصوت و لواحقه و في ذكر شكوك وارده علي ما قبل فيه؛ 2. في ‌حصر‌نسبت ‌الاعداد بعضها الي بعض و استخراج الاجناس من الابعاد المستخرجه من نسبت مقادير و مراتبها في التلاوم و التنافر و اسمائها الموضوعه لها؛ 3. في اضافات الابعاد بعضها الي بعض و فصل بعضها عن بعض و استخراج الاجناس من الابعاد الوسطي؛ 4. في ترتيب الاجناس في طبقات الابعاد العظمي و ذكر نسبها و اعدادها؛ 5. في الايقاع و نسب ادوار، و الارشاد الا‌كيفيه الاستخراج الالحان في‌الصناعه العمليه. 1- صوت و لواحق آن و شك‌هاي وارده؛ 2- حصر نسبت اعداد؛ 3- اختلاف ابعاد؛ 4- ترتيب اجناس از طبقات ابعاد؛ 5- ايقاع و نسبت ادوار كيفيت استخراج الحان. عبارت پايان نسخة رسالة شرفيه منسوب به ارموي، موجود در كتابخانة دانشگاه ييل چنين است: 6. وَ عَلي ‌هذا النمط يجب اَنْ يثبت الالحان فقد ازمانا الي ذلك ايماء اذهِيَ غير متناهيه فليكن هذا القدر كاتباً في علم التأليف و تمت الرساله بعون‌الله و حسن توفيقه بيد مؤلفه في اواخر جمادي الاول سنه ست و ستين و ستّمايه. به استناد عبارات سه سطر پاياني نسخه كه در فوق نقل شده است، احتمال اين كه اين نسخه به خط ارموي باشد قطعي است. حال با شناخته شدن يكي از آثار ارموي كه به خط خود اوست، ملاك و معياري قطعي و روشن براي ارزيابي هنر خوشنويسي ارموي از اين حيث نيز حائز كمال اهميت است. در پايان از مركز موسيقي سازمان صدا و سيما به علت حمايت از برگزاري همايش بين‌المللي صفي‌الدين‌‌ ‌ارموي و چاپ اين اثر تشكر و قدرداني مي‌شود. انتشارات فرهنگستان هنر زمستان 1383
تعداد نمایش : 2481 <<بازگشت
منو اصلی
 

مؤسسات تابعه

پژوهشکده هنر
مؤسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری
مؤسسه فرهنگی هنری صبا

پیوندها

فرهنگستان‌های ایران
دانشگاه‌ها و دانشکده‌ها
مؤسسات پژوهشی
یاد استاد
پورتال قدیم

تماس با ما

ساختمان مرکزی : تهران- خیابان ولیعصر، پایین‌تر از چهارراه طالقانی، شماره 1552
كدپستي : 1416953613
تلفن : 5 - 66954200 دورنگار : 66951167
رایانامه : honar@honar.ac.ir
کلیه حقوق متعلق به این پورتال برای فرهنگستان هنر محفوظ است.