آرم فرهنگستان هنر
چين و هنر هاي اسلامي
چين و هنر هاي اسلامي تاریخ ثبت : 1391/02/24
طبقه بندي : کتاب ,
موضوع : چين و هنر هاي اسلامي
نویسنده : دكتر زكي محمدحسن
عکس :
ویراستار : <#f:16/>
چاپ اول : پاييز 1384
چاپ و صحافي : شادرنگ
تعداد صفحات : 151 صفحه
اطلاعات بیشتر : سخن‌ نخست‌ هستة‌ اصلي‌ اين‌ كتاب‌ سخنراني‌اي‌ بود كه‌ در يازدهمين‌ كنگرة‌ سالانه‌ مجمع‌ فرهنگ‌ علمي‌ اسلامي‌ ايراد كردم‌ و همكارم‌ استاد اسماعيل‌ مظهر، عضو مجمع‌ مزبور، بر آماده‌سازي‌ آن‌ براي‌ چاپ‌ و نشر اشراف‌ و نظارت‌ داشته‌ كه‌ سپاس‌ بسيار خود را به‌ حضرت‌ او تقديم‌ مي‌دارم‌. زكي‌ محمد حسن‌ معهدالا´ثار الاسلاميّة‌ دانشكدة‌ ادبيات‌ دانشگاه‌ فؤادالاول‌ 13 مارس‌ 1941 مقدمه‌ سنت‌ ديرينه‌ و حاكم‌ بر مسير تحول‌ و تكامل‌ همة‌ هنرها، تأثير هر يك‌ بر ديگري‌ و مبادلة‌ سبك‌هاي‌ مختلف‌ هنري‌ است‌. هنرشناسان‌ و كارشناسان‌ آثار باستاني‌ دريافته‌اند كه‌ عناصر تزييني‌ و مايه‌هاي‌ آرايه‌اي‌ در هر يك‌ از زمينه‌هاي‌ هنري‌، برگرفته‌ از عناصر و مايه‌هايي‌ است‌ كه‌ در آثار پيشينيان‌ در همان‌ زمينه‌ و رشته‌ ديده‌ و يافته‌اند. پيگيري‌ حلقه‌هاي‌ اين‌ زنجيره‌ ما را به‌ ديرين‌ترين‌ مراحل‌ هنري‌ شناخته‌شده‌ در سرزمين‌هاي‌ مصر، جزيره‌ (ناحية‌ ميان‌ عراق‌، تركيه‌ و سوريه‌)، چين‌، هند و يونان‌ بازمي‌گرداند و كارشناسان‌ علوم‌ ماقبل‌ تاريخ‌ همواره‌ در جستجوي‌ آثار برجاي‌ مانده‌ از آن‌ دوران‌ و حفاري‌هاي‌ باستان‌شناسانه‌اند تا گام‌هايي‌ را كه‌ انسان‌ از نخستين‌ دوران‌هاي‌ پيدايش‌ خود تا ظهور سبك‌ها و اسلوب‌هاي‌ اصيل‌ هنري‌ در مصر، جزيره‌، چين‌ و يونان‌ برداشته‌ است‌ كشف‌ و شناسايي‌ كنند. بسياري‌ از پژوهشگران‌، هنر يوناني‌ را هنري‌ اصيل‌ و زاده‌ و پروردة‌ آن‌ سرزمين‌ نمي‌شمارند و معتقدند سهم‌ بسزايي‌ از عناصر تزييني‌ و هنري‌ يونان‌ از سرزمين‌هاي‌ مصر و جزيره‌ به‌ اين‌ كشور راه‌ يافته‌ است‌. هر چند كه‌ بيشتر اين‌ نقل‌ و انتقال‌ هنري‌ نه‌ به‌ صورت‌ مستقيم‌، بلكه‌ از طريق‌ نخستين‌ پايگاه‌هاي‌ تمدن‌ در سرزمين‌هاي‌ پيرامون‌ درياي‌ مديترانه‌، همچون‌ فنيقيه‌ و كِرِت‌ و مِسينا صورت‌ پذيرفته‌ است‌. هرچه‌ باشد، آنچه‌ هم‌ اينك‌ مورد توجه‌ ماست‌ اين‌ است‌ كه‌ هنر چيني‌ ريشه‌اي‌ عميق‌ و سابقه‌اي‌ دير و دور دارد و در گذر روزگار بسياري‌ از روش‌ها و اسلوب‌هاي‌ فني‌ را همچنان‌ حفظ‌ كرده‌ و در پهنة‌ اجتماعي‌ وسيعي‌ باليده‌ و شكوفايي‌ يافته‌ و از هزارة‌ سوم‌ پيش‌ از ميلاد مسيح‌ تا عصر حاضر، در درازاي‌ پنج‌ هزار سال‌، از وحدت‌ فني‌ و يكنواختي‌ و يكساني‌ برخوردار بوده‌ است‌. مسلمانان‌ نيز از همان‌ زمان‌ طلوع‌ اسلام‌ با هنر چيني‌ آشنايي‌ داشته‌ و شيفتة‌ آن‌ بوده‌اند و از آن‌ اثر پذيرفته‌اند. موضوعي‌ كه‌ اينك‌ درصدد بحث‌ و بررسي‌ آن‌ هستيم‌، روابط‌ چين‌ و خاور نزديك‌ در عصر اسلامي‌ و وجود مصنوعات‌ ظريف‌ ساخت‌ چين‌ در شهرهاي‌ اسلامي‌ در قرون‌ وسطي‌' است‌ كه‌ شگفتي‌ مسلمانان‌ و تقليد و تلاش‌ آنها براي‌ شبيه‌سازي‌ و فراگيري‌ برخي‌ اسلوب‌ها و روش‌هاي‌ هنري‌ و كاربردشان‌ در آثار خود را در پي‌ داشت‌. پس‌ از آن‌ نيز از وجوه‌ شباهت‌ ميان‌ هنرها و فنون‌ خاور نزديك‌ و خاور دور سخن‌ خواهيم‌ گفت‌ كه‌ همين‌ وجوه‌ تشابه‌، راه‌ را براي‌ مبادلة‌ هنري‌ هموار ساخت‌ و پيمودن‌ آن‌ را سهل‌ و آسان‌ گردانيد. خدمات‌ عرب‌ها در اين‌ زمينه‌، كه‌ نبايد آن‌ را فراموش‌ كنيم‌ و ناگفته‌ بگذاريم‌، آن‌ است‌ كه‌ دريافتند پيشگامان‌ و بَرَندگان‌ ميدان‌ هنر، همان‌ ملت‌هاي‌ متمدن‌ قديم‌ بوده‌اند؛ لذا هنگامي‌ كه‌ اسلام‌ آنان‌ را متحد و يكپارچه‌ ساخت‌ و عظمت‌ و غلبه‌ يافتند و سرزمين‌هاي‌ بسياري‌ را گشودند و بر ايران‌ دست‌ يافتند و همچنين‌ مناطق‌ وسيعي‌ از مستعمرات‌ امپراتوري‌ بيزانس‌ را در آسيا و آفريقا به‌ تصرف‌ درآوردند و با فرهنگ‌ها و تمدن‌هاي‌ قديم‌ ارتباط‌ يافتند، از اين‌ فرصت‌ بهره‌ گرفتند و بيشتر رسوم‌ و روش‌هاي‌ زندگي‌ بدوي‌ خود را كنار نهادند و صنعتگران‌ و هنرمندان‌ ملل‌ مغلوب‌ را مورد حمايت‌ و عنايت‌ قرار دادند. بدين‌ ترتيب‌ هنرهاي‌ زيباي‌ اسلامي‌ بر پاية‌ روش‌هاي‌ هنري‌ رايج‌ ميان‌ مردم‌ و ممالك‌ تحت‌ حاكميت‌ عرب‌ها بنا گرديد و فرمانروايان‌ عرب‌ نيز از آن‌ به‌ عنوان‌ عاملي‌ براي‌ وحدت‌ امپراتوري‌ پهناور خود بهره‌ گرفتند. اسلام‌ همة‌ اين‌ شيوه‌هاي‌ پراكنده‌ را گردآورد و آنها را سيمايي‌ اسلامي‌ بخشيد كه‌ پس‌ از چندي‌ از هنرهاي‌ منطقة‌ خاور دور نيز تأثير پذيرفت‌ و چنانكه‌ در صفحات‌ آينده‌ خواهيم‌ ديد اين‌ تأثير در بخش‌ شرقي‌ جهان‌ اسلام‌ بسيار روشن‌ و نمايان‌ بود. فهرست مطالب سخن‌ نخست مقدمه‌ روابط‌ ميان‌ چين‌ و خاور نزديك‌ ظرايف‌ چيني‌ و هنرمندان‌ چين‌ در شرق‌ اسلام شيفتگي‌ مسلمانان‌ به‌ مصنوعات‌ هنري‌ چين‌ نمودهاي‌ تأثير چين‌ بر صنايع‌ و فنون‌ اسلامي‌ كاغذ تقليد از مصنوعات‌ هنري‌ چين‌ سيماي‌ مغولي‌ ناديده‌ گرفتن‌ تحريم‌ صورتگري‌ دقت‌ و شبيه‌سازي‌ طبيعي‌ در ترسيم‌ اشكال‌ جانوري‌ و گياهي‌ چهره‌نگاري‌ (پرتره‌سازي‌) نمايش‌ حركت‌ و زنده‌نمايي‌ در اشكال‌ طراحي‌ مدادي‌ رنگ‌هاي‌ آرام‌بخش‌ خلا صحنه‌ مايه‌ها و موضوعات‌ تزييني‌ چيني‌ شيوة‌ معمول‌ در نمايش‌ كوه‌ها و آب‌ اشكال‌ هندسي‌ چندضلعي‌ هالة‌ شعله‌اي‌ يا نوري‌ مهرهاي‌ مربع‌شكل‌ چيني‌ و خط‌ كوفي‌ مستطيل‌ شكل‌ ظروف‌ اسلوب‌هاي‌ چيني‌ در انواع‌ پوشاك‌ و ادوات‌ جنگي‌ جاي‌ دادن‌ اشخاص‌ در صحنه‌ها سقف‌هاي‌ خميده‌ (جمالونيه‌) زينت‌كاري‌ روي‌ لاك‌ گفتار پاياني‌ شرح‌ تصاوير تصاوير كتابشناسي‌ نمايه‌
تعداد نمایش : 2887 <<بازگشت
منو اصلی
 

مؤسسات تابعه

پژوهشکده هنر
مؤسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری
مؤسسه فرهنگی هنری صبا

پیوندها

فرهنگستان‌های ایران
دانشگاه‌ها و دانشکده‌ها
مؤسسات پژوهشی
یاد استاد
پورتال قدیم

تماس با ما

ساختمان مرکزی : تهران- خیابان ولیعصر، پایین‌تر از چهارراه طالقانی، شماره 1552
كدپستي : 1416953613
تلفن : 5 - 66954200 دورنگار : 66951167
رایانامه : honar@honar.ac.ir
کلیه حقوق متعلق به این پورتال برای فرهنگستان هنر محفوظ است.