«عبدالقادر مراغي نظريه پرداز و موسيقيدان چيره دست ايراني قرن هشتم ونهم هجري است که در گسترش و بسط شاخه فارسي زبان مکتب منتظميه، از جايگاه ويژهاي، برخوردار است».
«عبدالقادر مراغي نظريه پرداز و موسيقيدان چيره دست ايراني قرن هشتم ونهم هجري است که در گسترش و بسط شاخه فارسي زبان مکتب منتظميه، از جايگاه ويژهاي، برخوردار است».
به گزارش روابط عمومي فرهنگستان هنر، داريوش طلايي در اولين پيش همايش عبدالقادر مراغي، ضمن بيان اين سخنان افزود: «آثار ارزشمند اين موسيقيدان بزرگ، مانند مقاصدالحان، جامع الحان و شرح ادوار، دربردارنده مسائلي همچون نظامهاي مدل و ريتم، ثبت و نغمه نگاري آهنگها،معرفي سازها و ويژگيهايي هستند که سبب شده مراغي نه تنها در ايران، بلکه در حوزههاي فرهنگي هم جوار نيز، مورد توجه واقع شود».
در ادامه اين نشست، دکتر امير حسين پور جوادي، عضو هيئت علمي گروه موسيقي دانشگاه تهران، در ادامه معرفي شخصيت و زندگي مراغي توضيح داد: «زندگي عبدالقادر را ميتوان به دو مرحله تقسيم كرد: مرحله نخست، زماني است که او جذب دربار آل جلاير در تبريز شد و پس از حمله تيمور ابتدا به بغداد و پس از فتح بغداد نيز به سمرقند رفت و تا سال 795 ق در آنجا اقامت کرد. تا اين دوره عبدالقادر بيشتر به عنوان آهنگساز و اهل عمل معروف بود. او پس از مرگ تيمور به هرات رفت و جذب دربار پسران تيمور شد. او تا آخر عمرش در همين شهر ماند و عمده آثار نظري خود را در اين دوره تاليف كرد».
در ادامه استاد سيد حسن ميثمي به شرح درباره آثار عبدالقادر مراغي پرداخت. او درباره اثر جامع الحان توضيح داد: «مراغي در اين اثر، بيشتر به بخش تصنيف اشاره كرده. در ايران تنها يک نسخه از اين کتاب موجود است و بقيه نسخ آن در فرانسه و انگلستان وجود دارد. اولين تاريخي که در مورد اين اثر بيان شده 816 ق است. عبدالقادر در اين کتاب ذکر کرده است که اين اثر را براي فرزندش نگاشته است. از خاتمه غني اين اثر، حتي ميتوان به عنوان اثري مستقل ياد كرد».
در بخش دوم اين پيش همايش ابتدا استاد عبدالمجيد کياني به متن خواني و زبان تخصصي موسيقي مراغي پرداخت. او در اين باره توضيح داد: «عبدالقادر ابن غيبي الحافظ المراغي در خاتمه کتاب جامع الحان و در باب ثاني عشر کتاب مقاصد الحان، حدود 25 سطر را به آداب اخلاقي مباشران موسيقي، اعم از نوازندگان و خوانندگان، اختصاص ميدهد، که به صورت اعجاز و خلاصه نويسي بيان شده است. بنابراين ضرورت شرح آن احساس ميشود. مطالب اين کتاب از اهميت بسيار والايي برخوردار است که متاسفانه امروزه در علوم نظري موسيقي و همچنين در آموزش موسيقي بسيار کمرنگ و ناديده گرفته شده است».
در پايان استاد سيد عبدالله انوار، فيلسوف، رياضي دان، نسخه شناس و موسيقي پژوه، درباره بحث موسيقي نظري عنوان کرد: «عبدالقار مراغي يکي از آشنايان به موسيقي در فرهنگ ايراني است. هر چند سه اثر او- مقاصدالحان، شرح ادوار و جامع الحان- از شهرتي عام واهميت زيادي برخوردارند ولي تحت تاثير صفي الدين ارموي قرار دارند. او در شرح ادوار مستقيما و در مقاصدالحان به اشارات و تلويحاتي پرداخته است. همچنين او نقل قولهايي از قطب الدين شيرازي، موسيقي کبير فارابي و حتي موسيقي شفاي ابن سينا دارد که نشان از توجه وي به اين آثار دارد».
گفتني است همايش بين المللي عبدالقادر مراغي در دهه اول خرداد 1387 برگزار خواهد شد و پژوهشگران علاقهمند، ميتوانند مقالات خود را در اين زمينه تا پايان سال 86 به دبيرخانه اين همايش ارسال کنند.
|