|
l_7471.jpg)
دبيرخانه گردهمايي «گنجينههاي از ياد رفته هنر ايران»، در ادامه طرح ديدار با هنرمندان پيشكسوت، به ملاقات خانم ليلا شاكملدي، جاجيم باف در حوالي گرگان رفتند. 65 سالش است و بيشتر از 40 سال جاجيم بافته است. جاجيم بافي را از مادرش آموخته. ميگويد: «وضع جاجيم بافي بد نيست، ولي ديگر مانند گذشتهها نيست. جاجيم بافي كار پرزحمتي است كه درآمد آن خيلي كمتر از زحمتش است. ولي از بيكاري بهتر است.»
دبيرخانه گردهمايي «گنجينههاي از ياد رفته هنر ايران»، در ادامه طرح ديدار با هنرمندان پيشكسوت، به ملاقات خانم ليلا شاكملدي، جاجيم باف در حوالي گرگان رفتند. 65 سالش است و بيشتر از 40 سال جاجيم بافته است. جاجيم بافي را از مادرش آموخته. ميگويد: «وضع جاجيم بافي بد نيست، ولي ديگر مانند گذشتهها نيست. جاجيم بافي كار پرزحمتي است كه درآمد آن خيلي كمتر از زحمتش است. ولي از بيكاري بهتر است.»
درباره رنگهاي جاجيم ميگويد: «رنگهاي قديم را كنار گذاشتهايم. در گذشته از روناس، چلم و ديگر رنگهاي گياهي، براي رنگرزي استفاده ميكرديم. ولي اين روزها، نخ رنگ شده را از بازار ميخريم. در سالهاي دور تمام مراحل بافت جاجيم را خودمان انجام ميداديم؛ به جز نخهاي رنگ سبز و كبود، كه از رنگرز ميخريديم. ولي امروز تمام نخها را از بازار ميخريم و تنها بافت جاجيم برعهده ماست.»
دكتر علي محمدي ميپرسد: «چرا اكنون از پشم استفاده نميكنيد؟» استاد پاسخ ميدهد: «شستن، ريسيدن، رنگرزي و به طور كلي آماده كردن پشم براي بافتن جاجيم كاري دشوار و پر زحمت است و در آمد جاجيم بافي آنقدر نيست كه بتوانيم تمام اين كارها را انجام بدهيم. نخي كه در حال حاضر مورد استفاده قرار ميگيرد، نميدانم چيست. از بازار تهيه ميكنم و جاجيم را ميبافم. همين.»
در پاسخ به اين سؤال كه آيا كس ديگري هم در روستاي شما جاجيم ميبافد يا خير ميگويد: «همين چند نفري كه در كارگاه ما جاجيم ميبافند هستند. غير از اينها كس ديگري نيست. رنگرز هم كه نداريم.»
و درباره رنگ قرمز مورد استفاده در جاجيم ميگويد: «رنگ قرمز بيشتر مورد پسند خريداران است. به همين دليل هم بيشتر مورد استفاده قرار ميگيرد.» نام نقشها را نميداند و نيز نميداند كه به طور كلي چند نقش وجود دارد. اما ميگويد: «كه رنگهاي مورد استفاده در جاجيم، به ده رنگ هم نميرسند. در گذشته از جاجيم براي جوال هم استفاده ميشد.»
پهن ترين جاجيميكه ميبافند حدود 90 سانتي متر عرض دارد كه اگر عرض بيشتري بخواهند، دو جاجيم را به هم ميدوزند. ميگويد: «چله كشي را هم خودمان انجام ميدهيم و دار را آماده ميكنيم. درگذشته براي تونها از پشم استفاده ميكرديم ولي اين روزها همان نخ مورد استفاده قرار ميگيرد. دار براي جاجيم با عرض 70 سانتي متر، 250 تار دارد.»
سپس يك به يك قطعات دستگاهش را نام ميبرد. 6 يا 7 ماكو دارد كه هر كدام براي يك رنگ مورد استفاده قرار ميگيرد. ميگويد: «جاجيميكه من ميبافم به ازاي هر دو متر، 8 هزار تومان ميفروشم و نميدانم كه در بازارهاي شهر به چه قيمتي فروخته ميشود.»
و بعد ويژگيهاي جاجيم خوب را توضيح ميدهد: «پشم آن نبايد خيلي كلفت باشد. رنگرزي هم بايد با مهارت انجام شده باشد.»
در پايان تعدادي از جاجيمهايش را به گروه ملاقات كننده ميفروشد و با چاي، نان محلي و پنير و عسل محلي از آنان پذيرايي ميكند تا روز خوبي را برايشان رقم بزند.
|
نسخه چاپي
l_7471.jpg)
