رونمایی از کتاب از دولت قرآن به همراه نمایشگاه آثار خوشنویسی خدیجه فلاحی در مجموعه فرهنگی‌هنری آسمانِ فرهنگستان هنر برپا شد.
رونمایی از کتاب از دولت قرآن به همراه نمایشگاه آثار خوشنویسی خدیجه فلاحی در مجموعه فرهنگی‌هنری آسمانِ فرهنگستان هنر برپا شد.
به گزارش روابط‌عمومی فرهنگستان هنر، مراسم رونمایی از کتاب از دولت قرآن که توسط خدیجه فلاحی با خط ثلث خوشنویسی شده است برگزار شد و به همراه آن نمایشگاهی از آثار خوشنویسی این هنرمند، عصر روز دوشنبه 17 تیرماه 1398 با حضور بزرگانی همچون حسین محی‌الدین الهی قمشه‌ای، نصرالله افجه‌ای، یدالله کابلی خوانساری، رسول مرادی، امیر فلسفی و الهه خاتمی در مجموعه فرهنگی‌هنری آسمانِ فرهنگستان هنر گشایش یافت.
در این مراسم سجاد محمدیارزاده، سرپرست معاونت هنری فرهنگستان هنر، ضمن خوشامدگویی به هنرمندان و حاضران، گفت: «به چند نکته اشاره می‌کنم؛ اول اینکه این وظیفه ذاتی فرهنگستان هنر است که از هنرهای اصیل ایرانی حمایت کند. هنر خوشنویسی از بنیادی‌ترین هنرهایی است که می‌تواند هنر ایران را به جهانیان و به‌ویژه به هنرپژوهان امروزی خوب معرفی کند. بنده اعتقاد دارم درست نگاه‌کردن به ظرفیت‌های فرهنگی و به‌ویژه هنرهایی که در کشور عزیزمان ایران داریم، می‌تواند توسعه پایدار را رقم بزند. اگر به ظرفیت‌های هنری و فرهنگی کشور خود نپردازیم، قطعاً توسعه درون‌زا و پایدار نخواهیم داشت. نکته دوم اینکه نام کتاب به‌درستی انتخاب شده است. باور دارم که خود این نام، نشان از برکت موضوع دارد. انتخاب متون خوبی که با باور و اعتقاد مردم عجین شده، می‌تواند در پایداربودن هنرِ هنرمند مؤثر باشد.
نصرالله افجه‌ای، چهره ماندگار حوزه خوشنویسی نیز سخنران دیگر این مراسم بود و سخنان خود را این‌گونه پی گرفت: «من بالای هشتاد سال سن دارم و هنور هم خطاطی و کار می‌کنم و همسرم در تمام این راه مشوق من بوده و هست و از من حمایت می‌کند و این برای من اعتباری بزرگ است. من از خدا خواستم که تا آخرین لحظه زندگی، قلم از دستم نیفتد و خدا را شکر که این تا به امروز برآورده شده است. خوشنویسی مرارتی فراوان به همراه دارد و یکی از هنرهای ظریف ایرانی است که به سخت‌کوشی بسیار نیاز دارد. درباره کتاب از دولت قرآن که خانم فلاحی از عاشقان خط و خوشنویسی آن را فراهم کرده است، باید بگویم تا عاشق نباشی نمی‌توانی در این راه گام برداری و من با همه وجود برای کسانی که در این راه و برای هنر ایران قدمی برمی‌دارند، دعا می‌کنم و پشتیبان آنها هستم.»
ایشان در انتهای سخنان خود با اشاره به تاریخچه خط ثلث و بزرگان ثلث‌نویس ایرانی گفت: «هنر مختص به خط و موسیقی و... نیست. ما باید زندگی خود را با هنر عجین کنیم. من از مردم ایران به‌عنوان ساکنان کشوری هنرپرور توقع دارم از هنر و هنرمند حمایت کنند. این توقع را از دولت نیز دارم و این حقِ حقّه هنرمند خوشنویس است که باید رعایت شود. امیدوارم هنرمندان ما به آبراهه‌های موفقیت راه یابند تا بتوانیم به جهان و جهانیان هنرهای خودمان را بیش از پیش نشان بدهیم و ثابت کنیم که هنوز و همیشه برترین و بهترین هنرها و هنرمندان جهان را داریم.»
پس از آن رسول مرادی، از استادان حوزه خط و خوشنویسی، درباره اثر از دولت قرآن گفت: «من چون خودم کتاب‌های متعددی را تألیف کرده‌ام می‌دانم که کتاب، فرزند روحی نویسنده است. به اعتقاد بنده سرکار خانم فلاحی نماد همت، تلاش، عزت نفس و اعتمادبه‌نفس است که با وجود گرفتاری‌هایی که امروز گریبان‌گیر همه ماست، با همت و تلاش خود دو اثر را به چاپ رسانده و واقعاً باید به ایشان تبریک گفت.»
او درباره خطوط ایرانی و هنر خوشنویسی ادامه داد: «اگر ما به‌طور تخصصی سراغ هر کدام از خط‌های ثلث، نستعلیق، نسخ، محقق و... برویم می‌بینیم که عمر برای آموزش و تعلیم و به کمال‌رساندن آن کم داریم. ماهیچه‌هایی که خط ثلث را قلم‌رانی می‌کنند قطعاً با ماهیچه‌های متناسب با خط نستعلیق و شکسته متفاوت‌اند و هنرمندی خوشنویس برجسته است که دست خودش را بشناسد و برای همین است که بزرگان گذشته گفته‌اند: خوبیِ دست، از ارکان مهم پیشرفت در خوشنویسی است. اگر اثر دست، متقارن با خط و حرکت نباشد قطعاً پیشرفت خوبی حاصل نخواهد شد.»
در ادامه، حسین الهی قمشه‌ای به سخنرانی پرداخت و گفت: «بزرگان توصیه کردند که از کوتاه صحبت‌کردن بپرهیزید؛ زیرا بیش از آنچه که بهره و برکت داشته باشد، سوءتعبیر دارد و باعث سوءتفاهم می‌شود؛ برای اینکه آدم نمی‌تواند سخن خودش را در فاصله‌ای کوتاه بدون ایجاد شبهه بیان کند؛ اما من فکر کردم اگر ما پیوند کنیم با فرهنگ و ادبیات خودمان، می‌بینیم که فردوسی نازنین تمام قرآن را در دو بیت آورده است. بی ایجاد شبهه، و با کمال اقتدار. این جمله از احمد غزالی ــ برادر محمد غزالی ــ عارف بزرگ ایران را بیان کنم که روزی روی منبر رو به مردم گفت: من بیست سال است برای شما صحبت می‌کنم و موعظه و حدیث و آیه و قرآن می‌خوانم و حالا می‌بینم که تمام حرف‌های من در دو بیت شعر فردوسی هم‌شهری خودم آمده؛ آن دو بیت این است:
ز روز گذرکردن اندیشه کن / پرستیدن دادگر پیشه کن
به نیکی گرای و میازار کس / ره رستگاری همین است و بس
مصراع سوم هر آنچه را که باید شما بکنید و هر آنچه را که نباید بکنید در خود جمع کرده است. چون گفته‌اند تمام اخلاق در دو کلمه خلاصه می‌شود؛ یکی اینکه شما آزارتان به کسی نرسد و دوم اینکه خیرتان به همه برسد. روشن‌تر و کوتاه‌تر و صریح‌تر و لطیف‌تر از این نمی‌توان صحبت کرد.
مرحوم پدرم می‌فرمود: در هر زمینه‌ای که هر شاعری شعری گفته، شعر فردوسی یک‌خُرده بهتر از بقیه است؛ یعنی فردوسی حرف آخر را زده است. آنجا که فردوسی گفته است:
توانا بود هر که دانا بود / ز دانش دل پیر برنا بود
ز دانش بِه اندر جهان هیچ نیست / تن مرده و جانِ نادان یکی‌ست
همین آیه خداست خطاب به پیامبر که صریحاً گفته این دعا را بکن: ”قُلْ رَبِّ زِدْنِي عِلْمًا“. چهار کلمه بیشتر نیست؛ یعنی ”خدایا! علم مرا زیاد کن“؛ زیرا ریشه همه فضایل و خوبی‌ها در علم و دانش جمع می‌شود. هر کار بدی که می‌کنیم، یعنی چیزی را نمی‌دانیم. حرص یعنی نمی‌دانم؛ حسد یعنی نمی‌دانم...؛ بنابراین فردوسی در نقطه اوج، این سخنان را گفته است و بعدها سعدی و حافظ و دیگر شاعران گفته‌های او را بیان کرده‌اند. هیچ‌کس به اندازه فردوسی الفاظ و معانی را پشت سر هم به کار نبرده؛ معنی دقیقاً پشت لفظ می‌آید.»
وی پس از شرح بی‌کرانگی سخن و هنر فردوسی در سخن و کلام، درباره نمایشگاه آثار خوشنویسی این مراسم گفت: «توصیه می‌کنم هرچه بیشتر نمایشگاه برگزار شود. نمایشگاه، ستاد امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر است. نمایشگاه هنری یعنی به آدمیان می‌گوییم این‌چنین باش؛ ببین: عیب ندارد، کج‌وکوله نیست، تناسب دارد؛ پس این‌گونه راه برو؛ این‌گونه حرف بزن و عمل کن. نمایشگاه آثار هنری، نمایشگاه زیبایی است و آدم باید بهترین تعلیم را از زیبایی بگیرد.»
یدالله کابلی، خوشنویس برجسته و دیگر سخنران این مراسم، پس از رونمایی از کتاب، به ایراد سخنان خود درباره هنر خوشنویسی و کتاب حاضر پرداخت و گفت: گمان می‌کنم رویدادی بسیار فرخنده به وقوع پیوسته است. دنیای خوشنویسی هزار سال دیرینگی و نقشی گسترده در ترویج شعر و ادب بزرگان ایران داشته است. اسطوره‌های خوشنویسی در طول سال‌های متمادی آثاری درخشان را به گنجینه‌های ایران و سراسر جهان عرضه کرده‌اند. بی‌تردید کلام‌الله مجید و قرآن کریم، فصل‌الخطاب تمام قداستی بوده که به این هنر بخشیده شده است و بعد از اینکه خوشنویسانی بزرگ در طول قرون متمادی ارادت خود را به آیات کریمه نشان داده‌اند، این هنر تحت عنوان هنر قدسی اعتبار یافت.
او درباره خطوط مختلف خوشنویسی ایرانی گفت: «همه خطوط ایرانی به نوعی در کاربردهای خصوصی و روزمره زمانی و مکانی، نقش متفاوت خود را داشتند، ولی خطوط نسخ، ثلث، نستعلیق و ریحان خطوطی بودند که با آن، تمام عشق و ایمان هنرمند خوشنویس در تحریر آیات وحی به کار رفته است. به هر حال همه خطوط مایه افتخار و توسعه و ترویج هنر ملی ما هستند.»
او در زمینه زحمت و تلاش خانم فلاحی در کتابتِ کتاب از دولت قرآن گفت: در چند دهه، ما هنرمند خوشنویس برجسته خانم نداشتیم؛ اما امروزه بیشتر از 70درصد از خطاطان زبده و برجسته کانون خوشنویسان ایران را بانوان تشکیل می‌دهند و نقشی بسیار مؤثر و پررنگ در ترویج این هنر در بین دوستداران دارند. در دنیای هنر، تا زمانی که کسی به تشخص هنری و فردیّت هنری نرسد و به تقلید و کپی‌کاری روی بیاورد، هیچ نام و یادی از او نمی‌ماند؛ اما این کتاب، نشانه‌ای از فردیّت هنری سرکار خانم فلاحی است و نشانه‌هایی از مانایی و جاودانگی را، هم در هنر خود و هم در این کتاب، به یادگار گذاشته است.»
در ادامه این مراسم، نمایشگاه خوشنویسی از دولت قرآن، شامل 63 اثر خوشنویسی که توسط استاد حسین محی‌الدین الهی قمشه‌ای انتخاب و ترجمه شده و خدیجه فلاحی آن را خوشنویسی کرده است، در گالری آسمان گشایش یافت.
علاقه‌مندان می‌توانند برای دیدن آثار این نمایشگاه تا 24 تیرماه به گالری آسمان واقع در خیابان ولیعصر، خیابان شهید فلاحی(زعفرانیه)، نبش خیابان فیروزکوه، شماره 47 و 49 مراجعه کنند.
نسخه چاپي
