فرهنگستان هنر

اخبار > یادداشتی از زنده‌یاد حبیب‌الله صادقی به مناسبت روز غزه بازنشر شد

یادداشتی از زنده‌یاد حبیب‌الله صادقی به مناسبت روز غزه بازنشر شد

یادداشت پیش‌رو که «نگاهی به هنر پیشرو و اجتماعی (هنر متعهد، هنر اجتماعی)» نام دارد از زنده‌یاد حبیب‌الله صادقی، عضو جاوید فرهنگستان هنر است که در سال 1399 در اختیار این فرهنگستان قرار داد و امروز به مناسبت روز غزه بازنشر می‌شود. با هم این یادداشت را مرور می‌کنیم.

نگاهی به هنر پیشرو و اجتماعی (هنر متعهد، هنر اجتماعی)

«در تمامی جوامع بشری، هنر انقلاب با تلاش هنرمندان و توجه آنها به مباحث معرفت‌‌شناسی، زیبایی‌شناسی، نشانه‌شناسی و مواردی از این دست شکل گرفته ‌است. آثار هنری خلق‌شده، دارای ویژگی‌های خاص فرهنگی است و توجه به مضامین، نمادها و نشانه‌ها به گونه‌ای است که هویتی تصویری را برای این دوره‌های تاریخی به وجود آورده است.

از قرن هفدهم تا قرن بیستم، ضرورت بازشناسی و توجه جدی به نقش راویان این هنر و تحلیل هنرمندان احساس شد. این مسئله موجب شد تا به مدارس به عنوان جایگاه اصلی در امر آموزش و پژوهش توجه ویژه شود و مباحثی در شکل‌گیری هنر اجتماعی، هنر احیاگر، هنر بیداری و... طرح گردد که در نهایت این امر در جهت ثبت آرمان‌ها، ارزش‌ها و پدیدارشناسی هر دوره و تصویرکردن اندیشه و باورهای نهضت‌های اجتماعی به کار خواهد آمد.

از آرمان‌های انقلاب اسلامی ایران که در این سال‌ها نیز تداوم یافته، توجه جدی به ارزش‌های اسلامی، معصومیت و مظلومیت مردم جهان، به‌ویژه ملت مظلوم فلسطین است. نزدیک به هشت دهه از حضور دشمنان و کینه‌توزان صهیونیست و غصب قبلۀ اول مسلمانان (قدس شریف) می‌گذرد و نمادها و نشانه‌های بسیاری برای ترجمۀ این تجربۀ تلخ بشری به صورت هنرهای مختلف به تصویر درآمده است.

در فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران، دست‌اندرکاران و پژوهشگران هنری به اندیشۀ دینی، ارزش‌ها و باورهای انقلاب اسلامی به‌عنوان کلیدواژه‌های اصلی در پژوهش‌های هنری، توجه ویژه دارند؛ آرمان‌هایی که در این دوران تاریخی هنرمندان را تحت تأثیر خود قرار داد و دستاوردهای هنری بی‌شماری به یادگار گذاشت.

فرهنگستان هنر با ایجاد موزة هنرهای معاصر فلسطین و برگزاری دوسالانه‌های نقاشی و گرافیک جهان اسلام که در نوع خود بسیار ممتاز و برجسته برگزار می‌شد، آثاری را به نمایش گذاشت که راوی مضامین و ارزش‌های این دورة تاریخی بودند. این امر شوق و تلاش جامعۀ هنرهای تجسمی که مفاهیم دوران انقلاب اسلامی را تجلی یافته در انقلاب و آزادی مردم فلسطین می‌شناسند، دربرداشت و حاصل آن آثار فاخر و با ارزشی شد که در گنجینة فرهنگستان هنر به یادگار ماند.

«روز قدس»، «پیروزی انقلاب اسلامی در 22 بهمن» و «آزادی خرمشهر و پیروزی دلیرمردان آزاده در انقلاب اسلامی ایران» از جمله مضامینی به شمار می‌روند که هنرمندان آزادی‌خواه، فکور و توانمند در آیینۀ تاریخ با هوشمندی زیباشناسانه و ارائۀ نمونه‌های برجسته و موفق توانستند به روایت تصویر درآورند و سندها و چشم‌اندازهای جدیدی را برای آزادی مردم فلسطین و روز قدس به تصویر کشند. این آثار دائره‌المعارف‌های تصویری و سند تاریخی ارزشمند زمانة خود محسوب می‌شود.»

نام حبیب‌الله صادقی، عضو جاوید فرهنگستان هنر، با هنر انقلاب و هنر مقاومت گره‎ خورده، چرا که آثار فاخری در این سال‌ها با این موضوعات از خود به یادگار گذاشته‌است. یادش گرامی و مانا باد.

چند نمونه از آثار هنرمندان فلسطینی که در گنجینه فرهنگستان هنر محفوظ است را با هم می‌بینیم.