مدیریت مطالعات راهبردی معاونت پژوهشی فرهنگستان هنر، بیستمین نشست تخصصی خود را به «بازشناسی مبانی حقوق مخاطب در نظریه اراده عمومی ژان ژاک روسو» اختصاص داد.

به گزارش روابط‌عمومی فرهنگستان هنر، بیستمین نشست تخصصی ویژه حقوق مخاطب به مبحث «بازشناسی مبانی حقوق مخاطب در نظریه اراده عمومی ژان ژاک روسو» سه‌شنبه 20 آذر 1403 به صورت برخط برگزار شد. در این نشست تخصصی مجتبی جاویدی، دانشیار دانشگاه شیراز، به سخنرانی پرداخت و گفت: نظریه‌ای که ژان ژاک روسو مطرح می‌کند مربوط به دوره متجدد و مدرن است. از ابتدای رُنسانس اختلاف نظرهایی درباره نظریات فلسفی وجود دارد؛ اوایل قرن پانزدهم سلسله اتفاقاتی در زمینه‌های فرهنگی و تاریخی به وجود می‌آید که موجب تحولات فکری و فلسفی می‌شود. در دوره هزار ساله قرون وسطی نکته عملکرد کلیسا با انتقادات جدی روبرو بوده و کشیشان مباحثی مطرح می‌کردند که دردوره‌های بعدی ویژگی آن جدایی علم از کلام مسیحی است.
وی افزود: در فضای علوم انسانی وقتی با مفاهیم مواجه می‌شویم باید مبانی را بدانیم تا درگیر الفاظ نشویم و سپس به تعریف حقوق مخاطب پرداخت گفت: حق مخاطب به مجموعه‌ای از حقوق و مسئولیت‌ها اطلاق می‌شود که برای افرادی که با یک پیام یا محتوای خاص مواجه می‌شوند (مخاطب) در نظر گرفته شده است. این حقوق به ویژه در زمینه‌هایی چون رسانه‌ها، تبلیغات، ارتباطات عمومی و حتی حقوق دیجیتال اهمیت دارد. هدف از این حقوق، حفظ آزادی‌ها، امنیت و احترام به تصمیمات و خواسته‌های مخاطبان است. حقوق مخاطب به‌عنوان یکی از زیرمجموعه‌های حقوق بشر در نظر گرفته می‌شود و می‌توان مبانی حقوق بشر را در نظریه اراده عمومی روسو دنبال کرد.
ویژگی دوره عصر تجدد، انسان می‌خواهد آزاد باشد و آزادی مهم‌ترین کلید‌واژه‌های عصر تجدد است.
این پژوهشگر ادامه داد: «اراده عمومی»یکی از اصطلاحاتی است که در رشته حقوق، کاربرد زیادی دارد و اساسا حقوق عرفی به عنوان مهمترین رکن تشکیل حکومت و دولت شناخته می‌شود. نظریه اراده عمومی با شکل دادن به قرارداد اجتماعی، موجب انقلاب‌های قرن‌های هفدهم و هجدهم انگلیس، آمریکا و فرانسه بود و یکی از مهم‌ترین ارکان دموکراسی‌های مدرن شمرده می‌شود.
وی سپس به توضیح حرکت از وضع طبیعی به وضع مدنی از منظر روسو و سوبژکتیویته مبنای تجدد پرداخت و گفت: اصلی‌ترین نشانه سوبژکتیویته در نگاه روسو، نظریه اراده عمومی به عنوان مبنای قرارداد اجتماعی اوست. وی همچنین قانون را مظهر خودآیینی اراده انسانی دانست و ادامه داد: در اندیشه روسو، قدرت عالی حاکمیت در اختیار مردم است و هیچگونه محدودیتی برای آن وجود ندارد.

این نشست به پرسش و پاسخ با مخاطبان برخط پایان یافت.